Oproep voor deelnemers aan de ontwikkeling van biomassapleinen

Ingezonden artikel van Piet Rombouts

Vanuit het project ‘Attentiegebieden Natte Natuurparels’, ter bestrijding van droogte in natuurgebieden, is in en rond Landgoed Gorp en Roovert een gebiedsproces opgestart met het doel een groter watervasthoudend vermogen van de bodem te krijgen in dit gebied. Het initiatief kan bogen op een brede samenwerking tussen boeren, landgoed, waterschap en ZLTO. Wie doet er mee?

Lokale reststromen voor bodemverbetering
Om het proces te laten slagen is het nodig om de organische reststromen zo lokaal mogelijk te verzamelen en verwerken. Vanuit de wens om het organische stofgehalte van de gronden te verhogen met de inzet van lokale grondstoffen, ontstond het idee om te komen tot kleinschalige biomassapleinen, op buurtschapsniveau. Het gaat om organische reststromen, zoals maaisel uit natuur en sloten, die worden bewerkt tot bodemverbeteraar. Door de voorbewerkte organische stof op de akker te verwerken wordt het watervasthoudend vermogen en het infiltratievermogen van de bodem vergroot. Dit is goed voor de landbouw en voor de natuur.

Biomassapleinen
Centrale voorwaarde voor deze plannen is de ontwikkeling van goed functionerende biomassapleinen. Op deze ‘hubs’ kunnen materialen verzameld en bewerkt worden om tot de juiste bodemverbeteraar te komen. Er moet capaciteit zijn voor opslag tot het juiste moment van aanwending. Ruw, onbewerkt materiaal kan natuurlijk ook gebruikt worden als strooisel in de stal.

Pilot “Kleine Kringloop Gorp en Roovert”
Waterschap De Dommel, gemeenten Goirle en Hilvarenbeek, Brabants Landschap, Landgoed Gorp en Roovert en (een collectief van) grondeigenaren zijn hiervoor een samenwerking aangegaan. Het project “Kleine Kringloop Gorp en Roovert” is geaccepteerd als officiële pilot in het kader van de alliantie “Circulair Terreinbeheer” (CT). CT is een initiatief van diverse overheden om tot duidelijke wettelijke kaders te komen rondom kleine kringlopen. Daarom is het belangrijk om nu, met de aangehaakte partners, concrete afspraken te gaan maken in het gebied. Waterschap De Dommel heeft, als trekker van het project, een externe projectleider ingehuurd om de eerste stappen te zetten met het project. Philippe van der Grinten, van Provinos, kreeg de opdracht.

Cirkel van 5 km. rond het landgoed
Doel van dit project is het stimuleren, ondersteunen en faciliteren van de kleine kringloop voor het benutten van organische reststromen in de omgeving van Landgoed Gorp en Roovert. Daarbij wordt zoveel mogelijk aangesloten op lopende samenwerkingen en aangestuurd op lokale en regionale organisatie. Begrenzing van het project is het landgoed Gorp en Roovert tot maximaal 5 km daarbuiten.

Voorbewerking tot Bokashi
Brabants Landschap (BL) rijdt nu snoeiafval en maaisel uit over eigen akkers en op akkers van lokale boeren, zonder echte voorbewerking; hooguit eenmaal omzetten. Waterschap De Dommel bemerkte bij een soortgelijke toepassing ongewenste ontwikkelingen op, in de vorm van percolaatvocht en onkruiddruk. Om dat te voorkomen stimuleert het Waterschap nu voorbewerking tot Bokashi (fermenteren van maaisel). Het Bokashi-proces zorgt ervoor dat het maaisel voorverteerd wordt, waardoor het beter opneembaar is voor bodemleven. We weten allemaal hoe belangrijk dat is voor bodemkwaliteit en het waterbeheer. Hierover kunt u meer lezen op de site van Provinos
https://www.provinos.nl/bodem-bokashi/wat-is-bokashi. Als er vanuit de omgeving vraag is naar compost kan er ook aan compost gewerkt worden.

Dertig boeren!
De deelnemende partijen zijn zeer geïnteresseerd in samenwerking met boeren om het watervasthoudend vermogen van de gronden rondom de Waterparel Gorp en Roovert te verhogen. Tijdens voorbereiding van dit uitvoeringsprogramma, in twee workshops, hebben alle betrokken partijen, inclusief boeren, zich uitgesproken over ambities, urgentie en mijlpalen.
De urgentie wordt gevoeld; het waterbeheer wordt steeds moeilijker, de bodemkwaliteit staat onder druk, grond- en oppervlaktewaterkwaliteit moet worden verbeterd en kringlopen gesloten. Daarom is het doel om ongeveer 30 boeren in Goirle en Hilvarenbeek te benaderen om mee te doen.

Wet en regelgeving
De ambitie is hoog. Tegelijk wil men meer duidelijkheid verkrijgen rondom wet- en regelgeving, maar ook praktijkpilots uitvoeren, biodiversiteit vergroten en vochthuishouding en nutriëntenhuishouding verbeteren.

Drie fasen
Het project is in drie fasen opgedeeld. Fase 1 is een verkenning om tot een concrete aanpak te komen voor de Kleine Kringloop Gorp en Roovert en wordt er een start gemaakt om op één locatie maaisel te verzamelen en te bewerken. In Fase 2 wordt dit verder uitgebreid. In fase 3 wordt gekeken hoe dit project overgedragen kan gaan worden naar een collectief van gebruikers van de Kleine Kringloop Gorp en Roovert.
Meer info:
Maarten van Schijndel, adviseur watersysteem bij Waterschap De Dommel. MvSchijndel@dommel.nl of 0642369921.

Meer info: info@anvkempenland.nl

Lokaal biomassa verzamelen rondom Landgoed Gorp en Roovert