14 april, Dag van De Landcoöperatie!

Op zondag 14 april wil Landcoöperatie Dal van Kleine en Groote Beerze van 13.00 – 16.00 uur een feestelijke aftrap houden voor een nieuw concept:

* een groter gebied, opstart vereniging met lidmaatschap en grondinvestering *

Kom kijken en luisteren! Er wordt geproefd, gevierd en er zijn activiteiten,

Contactpersoon activiteiten commissie: Ria Bernards , 06 20194729, ria.bernards@hetnet.nl

 

De Kartuizer vlechtstijl in Hilvarenbeek

Werkgebied De Hilver, ANV Kempenland organiseerde begin dit jaar een workshop Vlechtheggen in Hilvarenbeek en de belangstelling was groot! Maar liefst 20 deelnemers waren benieuwd naar dit eeuwenoud boerenambacht. De dag was fantastisch verlopen en de weergoden waren ons goed gezind, na een lange periode van regen. Heel de dag heeft het zonnetje geschenen. Veel dank aan Ans en Fre van Dal voor de locatie, de heerlijke lunch en de foto’s. Arjen Stoop dank voor je wijze lessen.

Eerst even kort wat is dat nou; heggenvlechten. Dit ambacht is ontstaan om heggen en houtwallen ondoordringbaar te maken. Op de eerste plaats was dat om de gewassen op de akkers te beschermen van wild en vee, en veel later juist om de koeien en schapen in de wei te houden. Met de introductie van prikkeldraad 100 jaar geleden, is het heggenvlechten snel de rug toegekeerd. Maar het heggenvlechten komt stilletjes aan terug…. Hoezo dan?

  • Nog steeds de dichte, groene afscheiding; Niet meer rond akkers maar wel langs fietspaden, rond erven, boomgaard, bedrijventerreinen. Een gevlochten heg is makkelijk onderhouden en met de nodige doornstruiken is die nog steeds ondoordringbaar voor mensen, honden en vee.
  • Voor de natuur en biodiversiteit; Een goed gevlochten heg zit onderin goed dicht, met veel grote en kleine fijne takken die veel bescherming bieden aan kleine zoogdieren en zangvogels.

Er zijn nog veel meer redenen, maar ook een belangrijke is dat het heggen vlechten een fantastische bezigheid is. Heerlijk fysiek aan de slag in het landschap maar ook gevoelig maatwerk leveren. En dat hebben gedaan!

Om 10 uur was er een aftrap in de kantine, door Arjen Stoop van Brabants Landschap. De basisprincipes van de kartuizer vlechtstijl werden kort doorlopen; wat zijn de verschillende stappen die erbij komen kijken. Nu de theorie was geen enkel probleem, op naar de praktijk…..

Aan de slag!

Buiten op het perceel van Fré stond een mooie gemengde brede haag van 90 meter lang van zo’n 8 jaar oud. Eerste stap was de haag te ontdoen rozen. Deze zijn heel moeilijk te vlechten. Met 20 personen was dat zo gebeurd. Nu komt het echte werk;

  • de heg wordt beoordeeld, in welke richting wordt de heg gevlecht (met slootwater mee);
  • De zijkanten van de heg worden op gesnoeid. Daarbij moesten we opletten dat we ‘kapstokken’ lieten staan. Bij het leggen van de stammen kunnen we deze beter inhaken, waardoor het vlechtwerk steviger wordt
  • Het kiezen van de staanders en liggers. Staanders blijven staan om de 1,20 – 1,50 m. De liggers worden allemaal gevlochten naar een 1 kant.

En daarna is het kwestie van beginnen. Al doende leert men. In kleine groepjes van 4 à 5 personen werden de liggers ingezaagd/ gekapt en de eerste stammen werden om de staanders gevlochten. Wat erg op viel bij het werk dat je continu bezig bent met elkaar. ‘Wat is de staander?’ ‘Kunnen we deze leggen?’  Dit zijn opmerkingen die elke keer voorbijkomen. Het is gevarieerd werk met uiteindelijk een prachtig eindresultaat.

We morgen terugkijken op een hele fijne dag. Bij deze willen we Fré en Ans bedanken voor de gastvrijheid. Alle deelnemers is van koffie, thee en een heerlijke lunch voorzien; geweldig verzorgd! Arjen; heel erg bedankt voor je uitleg en enthousiasme!

We hebben afgesproken om dit voorjaar te gaan kijken, wat het echte resultaat is geworden. Dan zijn er weer nieuwe scheuten ontwikkeld, en kunnen we kijken hoe de haag zich heeft herpakt.  Wij nemen contact op met de deelnemers. Mocht u ook geïnteresseerd zijn, laat dat weten aan info@anvkempenland.nl

Laatste opmerking: Wilt u meer informatie over het heggenvlechten, dan kunt u het instructieboekje bestellen of downloaden bij stichting Kartuizerklooster Sinte Sophie van Constantinopel: www.kartuizerklooster.nl | info@kartuizerklooster.nl

Nelis Klaasen

Meer weten: info@anvkempenland.nl

 

 

Rozen verwijderen voor het werk begint

   

Diep inkappen om te kunnen buigen

Januari: Een flink deel is al gelegd (Foto’s: A.v.Dal)

Maart: de gevlochten heg loopt uit (Foto: A. Marree)

 

 

Donderdag 15 februari: Presentatie ‘Natuurbeheer in het bedrijf’

De familie Oomen beheert natuurgronden voor De Kampina.

De jonge garde, Jasper en Bastiaan, weten waar ze over praten, want beiden hebben een opleiding aan De WUR genoten. Zij komen ons vertellen over het familiebedrijf. Hoe werkt dat nou, extensief beheer met paarden en runderen, welke combinaties hebben ze gevonden? Hoe verloopt het overleg met de grondeigenaar? Afzet in eigen winkel, kan het uit? Hoe ga je om met probleemonkruiden? Hoe is de relatie met het publiek? Dit en meer kun je verwachten op onze ledenavond.

Kom luisteren en kijken. De heren zijn bereid om je vragen te beantwoorden.

Donderdag, 15 februari, 20.00u, De Beukentuin, ir Mettropweg 3, Hoogeloon.

Even aanmelden: info@anvkempenland

ALV 2024, met vrij thema: natuurbeheer in de bedrijfsvoering, een praktijkvoorbeeld, let op: lezing is verplaatst naar 15 februari

Dit jaar beginnen we vroeg!

We gaan met elkaar de stand van zaken van de vereniging weer eens bekijken.

Natuurlijk horen we weer graag jullie inbreng voor de besteding van de voucher van BoerenNatuur Brabant Midden (voorheen Collectief Midden-Brabant)

Na de pauze hebben we de familie Oomen uitgenodigd om iets te komen vertellen over hun veelzijdige bedrijf:

Biologische Veehouderij

Natuurbeheer

Verkoop Brabants Natuurvlees Paardenstoeterij

B&B Hedinghof

Zij hebben ervaring met probleemonkruiden en Bokashi.

Peter, Marja, Bastiaan en Jasper Oomen hebben veel ervaring met natuurbeheer.

Zij houden biologische runderen en paarden voor begrazing van 1100 hectare natuurgebied op De Kampina, gelegen tussen Oisterwijk, Boxtel en Oirschot. Het totale gebied is 3500 ha. en toegankelijk voor iedereen. Voor de teelt van gras, granen, klavers, hooi, zonnebloem enz., die dienen voor wintervoer, is ruim 250 hectare. beschikbaar.

Het vlees van de runderen wordt rechtstreeks aan de consument geleverd en is ook verkrijgbaar in twee biologische winkels.

De paarden worden, wanneer ze volwassen zijn, als sportpaard verkocht. Zij kunnen op het bedrijf getraind worden.

  • Graag even aanmelden: info@anvkempenland.nl
  • Belangstellende niet-leden kunnen vanaf 21.00u aansluiten (wel even aanmelden aub)

De Hilverboeren dragen kennis en ervaring uit op Netwerkdag

Vrijdag 30 juni, hoe gaaf is het als je je studie mag afronden met een onderzoek naar toekomstgerichte landbouw in duurzame samenwerking met natuurorganisaties? Dan zit je toch midden in het actuele spanningsveld! Drie studenten van de HAS verdiepten zich in die samenwerking. Zij zagen de inspanningen van acht Hilverboeren om samen verder te komen in de uitdaging om steeds duurzamer te boeren. Met elkaar, maar ook in samenwerking met met een natuurorganisatie. Dat dat de nodige inspanning welwillendheid kost om tot elkaar te komen en samen ‘om te denken’, dat laat zich raden, maar het is verrassend dat eenvoudige elementaire omgangsvormen daarbij een heel belangrijke rol spelen.

Iedereen was welkom om de resultaten van het onderzoek van de studenten te komen bekijken. Neem een kopje koffie of thee en zoek maar een plaatsje in de kring van hooibalen. Na de inleiding van Jan van den Broek over de herkomst van Vereniging De Hilverboeren was de beurt aan de dames. Het mag gerust gezegd worden dat de HAS hier drie zelfbewuste en welbespraakte dames heeft opgeleid, die niet opzij gaan voor kritische vragen.

Afb: De onderzoeksvraag

Verbinding

De Hilverboeren houden het al eventjes vol met elkaar, sinds de opstart in 2010. Hoe doen ze dat dan? Met 31 interviews en 3 vergelijkingsgebieden stelden ze vast wat er goed gaat in de samenwerking. Dat bracht hen op het spoor van een zestal kernbegrippen die nodig zijn voor duurzame samenwerking tussen Terreinbeherende Organisaties (TBO’s), overheden en boeren, maar ook tussen de boeren onderling. Ik ga ze noemen: Verbinding, perspectief, draagkracht, vertrouwen, loyaliteit, wederzijdsheid. Het hoeft niet moeilijk te zijn als je maar naar elkaar blijft luisteren en oplossingsgericht wil werken. Een drijvende kracht die het vertrouwen heeft, contacten onderhoudt en af en toe iets vlot kan trekken is ook onmisbaar. De studenten noemen deze verbindende figuur de zg. ‘best person’.

Trots

Wie erbij is geweest kan onderschrijven dat alle Hilverboeren trots zijn op hun samenwerking en op de verworvenheden van de Hilverboeren. Niet alleen op de samenwerking onderling maar ook Staatsbosbeheer en overheden. De resultaten met het natuurbeheer blijven de motivatie. Waar anders voelt de leeuwerik zich zo thuis en waar vind je zoveel grutto’s?

Lees het in de Hilverbode:

https://newsstand.nl/view/DeHilverbode/20230705    

Verslag ALV ANV Kempenland, 20 april

Trouwe leden komen natuurlijk naar de jaarlijkse ledenvergadering, maar hoe motiveer je ook de  leden die wat minder hard lopen? We vonden Jochem Sloothaak bereid om iets te komen vertellen over zijn nieuwe positie als districtsbeheerder Kempenland voor Brabants Landschap. Wij krijgen dus zeker nog met hem te maken. Dat werd meteen een goede kennismaking.

Beheerpakketten

Jochem heeft als voormalig coördinator soortenbeheer al jarenlang ervaring met boerenbeheerders. Hij steekt niet onder stoelen of banken hoe trots hij is op de moedige stap die ‘de manifestpartners’ destijds genomen, hebben om samen de EHS door te zetten. Daar hebben we wel iedereen voor nodig. Brabants Landschap telt 80.000 beschermers, 3000 vrijwilligers en 19000 ha. Agrarisch natuurbeheer sluit daar mooi op aan. Met beheerpakketten van STILA, ANLb en AWb kunnen boeren bijdragen aan herstel van de natuur. Jochem vroeg zich hardop af wat er nog meer kan met agrarisch natuurbeheer.

Wadisloten

Samen kwamen we op ideeën als de omvorming van ongebruikte sloten tot wadi’s. Ingezaaid met kruidenrijk gras, of beplant met vocht verdragende bomen en heesters leveren die wadi’s niet alleen een bijdrage aan de wateropvang, maar ze kunnen vaak ook ondergebracht worden in beheerpakketten voor een vergoeding. www.groenloketbrabant.nl

En in de wijk

Groen in de woonwijken is prettig en verkoelend voor de mens en brengt natuur dichtbij de mensen. Bij nieuwe wijken is het interessant om eerst de groenstructuur aan te planten en de wijk daar in te passen. Dan heb je meteen een aansluiting bij het landschap.

Gezonde landbouw

Jochem gaf zijn visie over de voorwaarden voor gezonde landbouw. Hij denkt dat als iedereen mee wil doen ook de banken hun rente omlaag zouden moeten brengen. Maar de consument zou ook drastisch meer moeten betalen voor producten van eigen regio. Tenslotte is een vergoeding voor landschapsbeheer gewoon een beloning voor prestatie.

Met een filmpje over de Kleine Beerze sloot Jochem af. We gaan elkaar nog regelmatig ontmoeten.

Filmpje kijken: https://www.youtube.com/watch?v=ghdYZXpSZaM

Publiekswandeling door boerennatuur trekt breed publiek

Zondagochtend 21 mei, zevenenveertig deelnemers kwamen vroeg uit de veren voor een ochtendwandeling met de boerenbeheerders van de natuurstrook langs het riviertje De Run. Het gaat om een brede strook natte natuurontwikkeling als ecologische verbindingszone (EVZ), met het doel om soorten de kans te geven te migreren van de Cartierheide naar het Dommeldal en andersom. Het was goed weer en goede sfeer.

De plannen voor de aanleg van een ecologische verbindingszone langs de bovenloop van De Run konden niet meteen rekenen op het enthousiasme van de vier veehouders wier grond aan de beek grenst. Omdat duidelijk was dat de EVZ er toch moest komen gingen de boeren in gesprek met de gemeenten en het Waterschap op basis van een voorstel ‘hoe het dan wel kan’.

Hoe kan het wel?

Overeengekomen werd dat de Natuurstrook aan één zijde van de beek gerealiseerd zou worden en dat de boeren de plekken aan konden wijzen waar de poelen het meest kansrijk zijn. Maar het belangrijkste voor de boeren was dat zij zelf het beheer voor hun rekening zouden nemen om te voorkomen dat het ‘een Ruwassie’ zou worden, zoals zij vreesden, daarbij doelend op overlast van distels, brandnetels en andere ongewenste vegetatie.

Rol ANV Kempenland

Waterschap De Dommel, gemeente Bergeijk en gemeente Eersel dachten constructief mee en vlogen ANV Kempenland in als deskundige partij om de mogelijkheden mee te verkennen. In onderling overleg kwam een beheerovereenkomst tot stand. Belangrijk voor het vertrouwen in het boerenbeheer was een toegepaste minicursus agrarisch natuurbeheer. In vier dagdelen kwamen, onder begeleiding van ANV Kempenland, doel, richtlijnen en technieken van agrarisch natuurbeheer aan de orde. Zo werden de boeren voorbereid op hun nieuwe beheertaak.

Vervolgovereenkomst

Gemeenten en Waterschap tonen zich tevreden over de natuurontwikkeling in de EVZ onder het boerenbeheer. Na drie jaren omvormingsbeheer met een ecologisch adviesbureau is de bodem tot rust gekomen en vangt de periode van voortgezet verschralingsbeheer aan. Er wordt een nieuwe overeenkomst gesloten met de boeren, waarbij ANV Kempenland voor de begeleiding van het beheer tekent. De boeren zijn inmiddels vertrouwd met agrarisch natuurbeheer. Zij pakken de werkzaamheden gezamenlijk op en composteren de afvalstroom zelf.

Nieuwe kansen

Met deze nieuwe kennis en vaardigheden op zak, zien de boeren kans om meer agrarisch natuurbeheer in opdracht uit te voeren. Met de jaarlijkse publiekswandeling brengen zij hun werk onder de aandacht van de bevolking. Die aandacht van het publiek is welkom voor boeren die hun bedrijf willen verbreden met recreatieve activiteiten. Het wandelpad door de EVZ is inmiddels opgenomen in het wandelrouteknooppuntenstelsel van VISIT Brabant. De boeren hebben een melktap, een boerenijssalon en een boerenlandpad met een brug over de beek toegevoegd. Voor dit laatste kon een STILA-contract worden afgesloten.

        

Geliefd ommetje

Het rondje langs de ijsbrouwerij is een geliefd ommetje vanuit Bergeijk geworden, maar de publiekswandeling op 21 mei bood net iets meer, vanwege het tochtje met de huifkar en de gelegenheid om vragen te stellen aan de boeren en de veldcoordinator van ANV Kempenland.

Save the date: Groepsbijeenkomst Kruidenrijk Grasland, 1 september

Bericht van BoerenNatuur Nederland:

In navolging van de geslaagde bijeenkomst bij De Beekhoeve vindt op 1 september de volgende groepsbijeenkomst over kruidenrijk grasland plaats. Deze bijeenkomst wordt opnieuw georganiseerd door BoerenNatuur in samenwerking met Squarewise, als onderdeel van hun leertraject Kruidenrijk Grasland: Verduurzaming van de melkveehouderij.

Ervaring delen

Op 1 september zijn we te gast bij het melkveebedrijf Van der Westerlaken in Chaam (Noord-Brabant). Net als vorig jaar in de Achterhoek zal er in deze periode veel te leren zijn over de waarde van kruidenrijk grasland op droogtegevoelige gronden. Frits van der Westerlaken heeft al meer dan vier jaar ervaring met zowel extensief als productief kruidenrijk grasland, met positieve ervaringen in extreem natte en droge periodes.

Programma en aanmelden
De bijeenkomst vindt plaats van 13:00 tot 16:00uur. Meer informatie over de inhoud van het programma volgt later, maar aanmelden kan nu al via deze link.

Doe mee!

Naast boeren die deelnemen aan het leertraject, is deze groepsbijeenkomst toegankelijk voor andere geïnteresseerde boeren en medewerkers van agrarische collectieven.

Datum:           Vrijdag 1 september 2023

Tijdstip:          13:00-16:00
Locatie:          Meerleseweg 15, Chaam (Noord-Brabant)

Doelgroep:    Boeren en medewerkers agrarische collectieven

Lukt het niet om je aan te melden of heb je andere vragen over deze groepsbijeenkomst, neem dan contact op met Vincent Oberdorf (Squarewise), via mail: oberdorf@squarewise.com of TEL: 0610987819.

Voucherregeling: Veldbijeenkomst met PLV Hei Heg en Hoogeind

Collectief Midden Brabant heeft een voucherregeling ter stimulering van onderlinge activiteiten tussen de aangesloten ANV / PLV’s op het gebied van Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer. Daar wilden we graag gebruik van maken om in een ontspannen sfeer kennis te kunnen maken met de collega’s. Hoe kijken zij naar agrarisch natuurbeheer en wat organiseren ze zoal voor de leden?

In vervolg op de film bij de ALV organiseerde ANV Kempenland een veldbijeenkomst bij Landgoed de Langakkers te Leende. We nodigden Plattelandsvereniging Hei Heg en Hoogeind (Heeze-Leende) uit  om ons te vergezellen. Zondag 11 juni, in alle vroegte, konden we hen verwelkomen op Manege de Molenberg. Het was een warme zomerdag, dus we wilden voor de middaghitte van het veld zijn.

Twee groepen gemengd!

Om het gesprek te bevorderen werd de groep meteen in tweeën gesplitst, waarbij de Leden van beide verenigingen zo goed mogelijk gemixt werden. Roel Winters, geestelijk vader van het landgoed, nam de eerste groep mee en vrijwilligster Lilian van Gastel volgde met de tweede groep. Beiden lopen over van kennis en enthousiasme voor het prachtige kleinschalige boerenlandschap dat hier met zoveel liefde is gecreëerd. Ze delen hun passie graag met de bezoekers. We hebben het bezoek allen zeer gewaardeerd.

Bericht van een geïnteresserde deelnemer van Hei Heg en Hoogeind:

Na een kopje koffie en een kleine inleiding van Roel en Lilian gingen we met twee groepjes onder zomerse omstandigheden het veld in. Roel en Lilian wisten een boeiend verhaal over de historie en de huidige inrichting van het landgoed te vertellen. Vanuit het publiek was er veel bewondering over de behaalde resultaten en werd de veldbijeenkomst als heel inspirerend en positief ervaren. Het was prettig om met elkaar iets te ondernemen.

Roel en Lilian; bedankt namens de deelnemers voor de interessante rondleiding.

 

 

Dit najaar workshop heggen vlechten

In de ledenvergadering, najaar 2022, kwam belangstelling naar voren voor meer kennis over het vlechten van heggen. Traditionele vlechtheggen zijn door hun dichte structuur, misschien zelfs met stekels en bessen, heel waardevol voor biodiversiteit. Komend najaar willen we een workshop organiseren om kennis te maken met dit ambacht.

Vroeger werden vlechtheggen gebruikt om vee op te sluiten. Met de uitvinding van het prikkeldraad en later het schrikdraad werden heggen overbodig en verdwenen deze massaal. Terwijl vlechtheggen juist een verrijking van het landschap zijn.

Biodiversiteit en huisapotheek

Vlechtheggen zorgen voor meer biodiversiteit door voedsel en beschutting te bieden aan vogels, insecten, zoogdieren en amfibieën. Het vee in de omzoomde weide kan nuttige voedingsstoffen binnenkrijgen door van de diverse planten in de heggen te eten.

Programma in ontwikkeling

Bij deze middag gaan we kijken we op een praktijk locatie (Reusel?) hoe het vlechten van een heg in zijn werk gaat, welke soorten struiken er geschikt zijn om te vlechten, hoe groot de te vlechten struiken moeten zijn enz. In het najaarsnummer van deze nieuwsbrief vindt u meer informatie over de workshop.