De Tuinbroek: Boer en burger combineren talenten om van te smullen!

Het is een mooie dag, eind februari. Gevieren zitten we aan de keukentafel bij de familie van Doormaal aan de Lage Haghorst te genieten van een kopje koffie. We zijn nieuwsgierig naar het verhaal van ‘De Tuinbroek’.

Peter en Hanneke vertellen hoe zij op deze boerderij aan de Lage Haghorst terechtgekomen zijn. Peter zijn wieg stond hier, als derde generatie en opvolger. Zijn vrouw Hanneke vond meteen aansluiting op de boerderij bij Peter thuis. De vierde gesprekspartner is Wim Blankers, voormalig geschiedenisleraar, die het verhaal van ‘De Tuinbroek’ vertelt vanuit De Dorpscoöperatie.

 Zorgen over voedsel en landbouw

‘Haghorst ons dorp’ is een levendige coöperatie, waar men het lot graag in eigen hand neemt, ook als het gaat om zorgen over gezonde voeding. Wat kun je als bewoner bijdragen? Het idee ontstond voor een gezamenlijke tuinderij, waar op ecologische basis groenten verbouwd worden en de teelt van gezonde voeding dichterbij de bewoners komt.

Afb: Bij De Tuinbroek mag het afwijkend zijn, of een maatje kleiner (Foto: Fam. v Doormaal)

Altijd in transitie

Op zoek naar een locatie waar je het zelf kan doen, kwamen ze bij Hanneke en Peter terecht. Peter, als derde generatie geboren in de boerderij, had al verscheidene transities doorgemaakt. Zijn vader had het gemengd bedrijf van diens vader overgenomen met 12 ha en zeven melkkoeien. Peter’s moeder bracht er nog eens drie mee, dat maakt tien. Tien beste melkkoeien.

Maar het was de tijd van de grote modernisering. Specialisatie en productiviteitsverhoging, dat was het credo en dus gingen de varkens weg. De kippen werden ondergebracht in een legbatterij. Voor de koeien bouwden ze een ligboxenstal met plaats voor 40 dieren. Best vooruitstrevend anno 1971. Toen Peter in 1980 tot de maatschap toetrad telde het bedrijf 60 melkkoeien.

Hart voor mens en dier

Hanneke werd geboren als dochter van een Tilburgse smid. Het leven in de stad ervoer zij als wat al te individualistisch. Hanneke hielp haar vader graag in de moestuin en bleek vergroening in haar genen te hebben. Met een groot hart voor mens (en dier) koos zij voor een opleiding in de zorg. Hanneke voelde zich op de boerderij bij Peter thuis meteen op haar gemak. In 1987 trouwden zij en in 1989 namen zij de boerderij over. Ze telden toen 65 koeien en een legbatterij. Samen kregen Peter en Hanneke twee zonen en een dochter.

Ge wilt zijn wie ge bent!

Peter vond keuzes maken niet altijd zo gemakkelijk. Hij gaat voor kwaliteit, smaak en een eerlijk product en hij vindt dat vele malen belangrijker dan geld. In Hanneke had hij zijn partner en bondgenoot gevonden.

“Ge wilt zijn wie ge bent, niet wat een ander wil dage bent”

Vanwege Peter’s gezondheid stopte Hanneke haar werk in de zorg en nam zij het melken over. Hanneke heeft dat 20 jaar volgehouden. Ondanks dat zij beiden hielden van hun werk ging het vraagstuk over dierenwelzijn hen toch steeds meer parten spelen. In 2001 besloten ze de kippen af te stoten. Zo zouden ze ook graag hun koeien in de wei laten, maar met een beperkt grondbezit was het voor hen niet mogelijk om de melkkoeien buiten te laten lopen.

“Dan ben je maar die pinguin die rechtsaf slaat…”

Ze namen het besluit om te stoppen met melken en over te schakelen naar opfokvee en zoogkoeien. Dat het zeer deed om de melkkoeien weg te doen, dat zie je hen nog altijd aan.

Natuurinclusief                                                      

Rondom ruilverkaveling De Hilver (2011) verenigde Peter zich met 9 boeren in ‘De Hilverboeren’ om met Staatsbosbeheer nieuwe natuur te ontwikkelen. Met begrazing van nieuwe natuurgebieden voor SBB kon het bedrijf beschikken over voldoende gronden om de het opfokvee buiten te laten lopen en er kwam plaats voor een toom zoogkoeien. Loonwerk voor de Hilverboeren maakte het plaatje rond. Helaas besloot SBB wegens gewijzigd beleid om met slechts 3 van de 9 boeren door te gaan, op voorwaarde dat zij Natuurinclusief zouden worden. Daarbij is er veel ruimte voor natuur en geen chemie. Het paneeltje ‘Natuurinclusief Bedrijf’ prijkt nu fier op het erf. Maar red je het daar dan mee?

In een gespreid bedje

Toen de Dorpscoöperatie binnenwandelde met het idee voor een ecologische dorpsmoestuin, zag Peter direct kansen. Omdat het evenzeer om een ontmoetingsplek met zorgtak bleek te gaan, bloeide het sociale hart van Hanneke op. Boer en burger combineren talenten: netwerk, handjes, techniek en communicatie met kennis van de bodem, voedsel verbouwen en de zorg.

 

Afb: Groenten verbouwen vanuit passie (Foto: P. v Doormaal)

 

De geboorte van ‘De Tuinbroek’

Mede ingegeven doordat geen van de kinderen nog staat te dringen om de boerderij over te nemen, besloten Peter en Hanneke om hun passie te volgen en deze kans te pakken.

Ze kozen de fijnste plek achter de boerderij om dit nieuwe zaadje tot bloei te brengen en mensen op deze plek mee te laten genieten in ‘De Tuinbroek’. Het is een plek geworden waar je even jezelf kunt zijn, samen met anderen. Gezondheid, natuur, goede voeding en samenwerking spelen hier de hoofdrol. Een plek waar jonge ouders mrt kinderen, zorgpupillen en ouderen met elkaar in gesprek komen. De zorg voor de dieren sluit daar mooi bij aan. Dit voorjaar planten ze nog jonge fruitbomen…het zaadje groeit maar door…

Afb: Ontmoeting, buitenzijn, samen werken, voedsel dichtbij… (foto: P. v. Doormaal)

Nieuwe kansen

Met De Tuinbroek waait er een nieuwe wind over het erf. Er kwam een logo, een website een oogstdeelcommunity, losse groentenverkoop, een bloementuin, een appgroep en een verkoopkanaal voor ‘bewust-vleeseters’. Als er eens een van de brandrode ossen geslacht wordt, dan moet je snel zijn met je bestelling om niet achter het net te vissen. Vorige maand kwam er zelfs waardering uit een onverwachte hoek toen Peter en Hanneke de Natuurprijs van de Hilvarenbeekse VNMH mochten ontvangen.

En de toekomst?

Vooralsnog volstaan de lokale verkoopkanalen, maar hoe kijken we naar de toekomst? Wim springt meteen in op deze vraag. “Die vraag moeten we onszelf wel stellen! Dit is veel te mooi om verloren te laten gaan”.

• Meer weten: detuinbroek.nl
• Jouw bedrijf ook een keer in het zonnetje? Meld je bij info@anvkempenland.nl