Experimenteren en combineren met Gijs
Hij houdt wel van een beetje pionieren en dan met kennis en vaardigheden een nieuwe teelt tot een succes brengen.
Gijs stuurde in mei dit gave filmpje in. Wintergerst met paarse wintererwten mei 2025.
Kijk zelf maar of dit een succes gaat worden. Mooi is het filmpje van Gijs in elk geval wel!
Heb jij ook leuke beelden voor de nieuwsbrief? Stuur ze naar info@anvkempenland.nl
EVZ: iets voor u?
Een EVZ (ecologische Verbindingszone) draagt bij aan biodiversiteit, maar ze kan ook economisch interessant zijn voor agrarische bedrijven. Met een EVZ kan uw bedrijf invulling geven aan verschillende regelgeving en keurmerken:
- De verplichte bufferstroken uit het 7e actieprogramma Nitraat
- Extra punten voor ecoregelingen vanuit het GLB met groenblauwe dooradering
- Draagt bij aan de eisen van keurmerken zoals On the Way to PlanetProof, Beter voor Koe, Natuur en Boer en SKAL.
- Kruidenrijk hooi of strooisel uit de EVZ kan ingezet worden voor uw bedrijfsvoering
Wilt u de mogelijkheden van een EVZ verkennen?
Wandelen met De Runboeren, een fotoverslag
We kennen onze boerenbeheerders van EVZ De Run inmiddels wel. Deze natuurstrook wordt gewaardeerd door wandelaars en passanten, maar hoe staat het met de natuurontwikkeling? Tijd voor een eerste inventarisatie!
EVZ (ecologische verbindingszone) De Run is aangelegd langs de oever van het beekje, voor de migratie van soorten van de Cartierheide naar het Dommeldal en andersom. Nu, zes jaar na de aanleg, is het omvormingsproces van landbouwgrond naar natuur, tot rust gekomen. Onze veldcoordinator, Nelis Klaasen, neemt voortaan de ecologische begeleiding op zich. WE willen weten of het beheer effect heeft. We vroegen IVN Veldhoven-Eersel-Vessem om hulp. Een aantal vrijwilligers pakte deze klus op en besteedde maar liefst 127 mensuren aan de opname van planten en vogels in EVZ De Run in de zomer van 2024.
IVN-rapport verrast!
Op tweede pinksterdag overhandigde Gerard Lijten, secretaris van IVN-VEV het rapport van de Planten- en Vogelinventarisatie EVZ De Run aan de voorzitter van ANV Kempenland, Monique Leesberg. Gerard bekende dat zijn verwachtingen over deze EVZ flink overtroffen zijn. Met 3,5 km lengte en gemiddeld 25m breedte, gaat het om een beperkt element. Maar met de gevarieerde kruidenvegetatie, bosjes, plasdras, een zestal poelen en de stroom zelf, is het toch om een aantrekkelijk element geworden.
Mooie resultaten
Ondanks de slechte zomer waren de vrijwilligers van IVN verrast over de scores. Ze troffen veel meer soorten planten (197) en vogels (36, waaronder 15 broedvogels) dan verwacht. Er zijn zeldzame soorten bij, als spotvogel, bosrietzanger, tuinfluiter, kneu. Onlangs is nog de kleine karekiet waargenomen. Dit jaar zal Ruud van Cuijk de amfibieën en insecten monitoren.
Poelentocht
Aan de jaarlijkse publiekswandeling door de EVZ werd dit jaar een thema geknoopt. Na zes jaren komt immers het periodiek beheer van de poelen om de hoek kijken. Bewoners en geïnteresseerden werden uitgenodigd om mee te wandelen met de deskundigen van IVN, Waterschap De Dommel en Weidevogelvereniging Reusel De Mierden. Zij vertelden elk vanuit hun eigen gezichtspunt over de waarde van een poel. Hun aandachtspunten zijn verschillend, maar elk van de drie poelen kreeg een dikke voldoende. We telden zo’n 40 deelnemers.
Proefjes, schepnetjes en cuvetjes
De heren van IVN en van Weidevogelvereniging Reusel-De Mierden (Ruud van Cuijk) brachten schepnetjes en cuvetjes mee om het wat concreter te maken. Dat is natuurlijk altijd pret, zeker voor de kinderen. Iris van der Laan van Waterschap De Dommel liet zien hoe eenvoudige metingen van waterkwaliteit eruitzien. Zij was tevreden over de geleidingswaarde: 4,8 en ook de pH die ze aflas: 6,8: dat is in orde.
Een ijsje toe
Om de gunstige resultaten van dit samenwerkingsproject tussen de gemeenten Bergeijk en Eersel, de boeren, IVN, de weidevogelvereniging en ANV Kempenland te vieren, trracteerden de gemeenten op een ijsje in de ijssalon van een van de boerenbeheerder, die ook een wandelpad over boerenland aanlegde.
Het wandelroutekaartje
Poelentocht met verrassingen, 9 juni, 10.00u
Zin in een korte afwisselende wandeling op tweede pinksterdag? In de ecologische verbindingszone (EVZ) langs De Run bloeien de kruiden nu prachtig. De Runboeren laten weer graag een stukje van hun natuurbeheer langs de stroom aan je zien. Trek je wandelschoenen of je laarzen aan en ga met ons mee. Er staat koffie, thee en limonade voor je klaar en je wordt er zelfs weer wat wijzer van.
Wat leeft er in de poelen langs het riviertje De Run? Hoe zit het met de waterkwaliteit? Waarom zit er geen vis in? Wat levert de ecologische verbindingszone op voor de natuur? Hoe kijken de Runboeren naar hun beheertaak?
Natuurbeheer door boeren
De EVZ ligt er niet voor niets. Zij verbindt de Cartierheide met het Dommeldal zodat insecten en kleine dieren zich kunnen verplaatsen. Zeven jaren na de eerste aanleg zijn de poelen nu tot rust gekomen. Er zijn waterplanten, riet, een oeverzone, er is wat ruigte. Maar de poelen mogen niet dichtgroeien. De Runboeren en ANV Kempenland nodigden deskundigen uit om samen te kijken hoe de poelen erbij liggen en wat er nodig is. IVN, Weidevogelvereniging Reusel De Mierden en Waterschap De Dommel sturen ons elk een specialist die dat met ons gaat bekijken. Extra interessant nu het GOB natuurbeheer door boeren propageert (klik hier) …Leuk als jij erbij wil zijn!
Ook leuk voor kinderen
Neem je kids mee, want zij zullen een ritje met de huifkar best waarderen. Die brengt ons van de ijsbrouwerij naar het beginpunt aan de Eerdbrand en van daaruit lopen we terug naar de Berkterbeemden. Een kleine 3 km. Niet al te ver dus, maar net genoeg om een indruk te krijgen van de betekenis van deze EVZ.
Schepnetjes en proefjes
Onderweg mag je een keertje scheppen in de poel en er worden onderzoeksproefjes gedaan. Tref jij een libellelarve, een watertor of een salamander? Is dat water echt wel zo schoon als de boeren ons vertellen? Je bent van harte welkom en voor de liefhebber is er een ijsje na afloop. Brave hondjes mogen mee, maar wel aangelijnd.
- Maandag 9 juni, 10.00u
- Start: Koetje Kaat, Berkterbeemden 10, Bergeijk
* Deze publieksactie was niet mogelijk geweest zonder de medewerking van de gemeenten Bergeijk en Eersel, ANV Kempenland en De Runboeren.
Afb: Dagelijkse monitoring doen de boeren zelf (Foto: N. Klaasen)
Afb: De EVZ is ook ingericht voor wandelaars (Foto: N. Klaasen)
Monitoring EVZ De Run: eerste stap is gezet
Sinds 2016 wordt de Ecologische Verbindingszone (EVZ) langs de Run, over een traject van 3,5 km tussen Bergeijk en Eersel, beheerd door vier van onze leden. De opdracht kwam van deze beide gemeenten. Om de ontwikkeling van de natuurkwaliteit goed te kunnen volgen en evt bij te sturen hebben we behoefte aan deskundige monitoring. Wij vonden IVN Eersel-Veldhoven bereid om een soortenmonitoring uit te voeren voor vegetatie en vogels. Wat levert dit op?
Natuurbeheer door boeren op agrarische grond met natuurdoelen…dat kan nog wel eens wat gaan betekenen voor de toekomst. De boerenbeheerders bij dit project zijn opgeleid door ANV Kempenland en worden begeleid door onze veldcoordinator, Nelis Klaasen. Elders in deze nieuwsbrief vind je een filmpje waarin je kunt zien hoe het GOB naar deze ontwikkeling kijkt.
Inventarisatierapport
De hele zomer zijn vrijwilligers van IVN op pad geweest om gegevens te verzamelen. Met een indrukwekkende reeks gegevens is een monitoringsrapport samengesteld dat wij inmiddels in hebben mogen zien. Wij zijn onder de indruk van de reeks data en de zorgvuldige weergave. De officiële overhandiging van het rapport zal plaatsvinden bij onze jaarlijkse Runwandeling op 9 juni. Daarna is het ook voor geinteresseerden ter inzage. Een uitgebreidere bespreking van het rapport volgt dan ook.
Resultaat telt!
Maar we willen alvast een tipje van de sluier oplichten. De waarnemers gaven aan dat ze verrast zijn door de vele soorten planten die ze aantreffen. Opvallend is de verspreiding van de kleine ratelaar. De smalle weegbree, waardplant voor de veldparelmoervlinder is al veelvuldig aanwezig. De vogelaars telden maar liefst 9 broedvogels, waaronder zeldzame soorten als gele kwikstaart en tuinfluiter.
Beheer op orde
Met dit rapport en de losse inventarisaties uit het verleden in de hand kunnen we aantonen dat het boerenbeheer van EVZ De Run ruimte biedt aan de gewenste verspreiding van soorten tussen natuurgebieden. Zo komen de populaties met elkaar in verbinding. Niet alle doelsoorten worden voortdurend aangetroffen, maar andere gewenste soorten maken al gebruik van deze nieuwe corridor. De condities voor de doelsoorten komen in deze korte periode al aardig op orde. Wat de life waarneming van een bever in deze EVZ gaat betekenen zal de toekomst uitwijzen.
Aandachtspunten
Het ligt in de bedoeling dat de monitoring dit jaar aangevuld wordt met amfibiën- en insecteninventarisaties. Deze rapportages moeten driejaarlijks worden herhaald om de voortgang te kunnen volgen. De beheerders en de veldcoordinator besteden extra aandacht aan het voorkomen van uitbreiding van ongewenste vegetatie zoals bijvoorbeeld bereklauw en overheersing van riet en gestreepte witbol. Het beheer van de poelen en de houtopstanden komt aan de orde. Omdat dat een nieuw onderdeel is wijden we de jaarlijkse publiekswandeling aan dit onderwerp. Lees hier meer over in de uitnodiging.
Boer Gijs zaait ook de overhoekjes in!
Creatief is boer Gijs wel in het bedenken van plekjes om bloeiende kruiden in te zaaien.
Er bloeien kleurrijke boeketten op de randen van de sleufsilo en tussen de wintergerst vind je een bonte verzameling inheemse kruiden.
Eigenlijk zaait Gijs nectar en stuifmeel. Laat de bijen maar komen!
Nieuws van EVZ de Run
EVZ De Run verbindt het Natura 2000 gebied Cartierheide met Het Dommeldal. De natuurvriendelijke oeverstrook wordt door een viertal aanliggende boeren onderhouden. Zij zorgen voor zowel het wandelpad als de natuur eromheen. ANV Kempenland ondersteunt deze boeren in het proces. Na 4 jaren zijn ze aardig gevorderd in kennis en uitvoering. Hoe vergaat het hen nu?
Door de hevige regenval dit jaar was het niet mogelijk om in het vroege voorjaar aan climaxbestrijding te doen. Dat zet het beheer op achterstand, want de ongewenste kruiden hebben kunnen bloeien en uitzaaien. Sommige soorten zijn moeilijk terug te dringen als ze zich eenmaal hebben gevestigd.
Wandeling
Op 26 mei organiseerden De Runboeren in samenwerking met ANV Kempenland en de gemeenten Bergeijk en Eersel, hun jaarlijkse wandeling langs de oever van de beek De Run.
Door de slechte begaanbaarheid van het pad hadden dit jaar velen ervan afgezien om deel te nemen. De huifkar, die ons naar het startpunt bracht, hoefde maar één keer te rijden. Na afloop kregen we als beloning een heerlijk ijsje op ijsboerderij “Koetje Kaat”.
Monitoring
Vanaf dit jaar ligt de begeleiding van de boeren geheel bij ANV Kempenland. We hebben de monitoring opgestart met de vrijwilligers van IVN Veldhoven. Zij pakken de inventarisatie van de flora en fauna in de EVZ strook van de Run voortvarend op. Op 30 april, 11 mei en 04 juni is men begonnen met de inventarisatie van de vogels.
Planten:
De planteninventarisatie is bijzonder gedetailleerd weergegeven in een Excellbestand. Wie deze in wil zien kan het bestand opvragen bij info@anvkempenland.nl
Uitnodiging voorjaarswandeling De Run
De voorjaarswandeling langs de Run is een jaarlijks evenement waar jong en oud voor uitloopt. Ook dit jaar gaan we weer van start bij Koetje Kaat. Let op: de huifkar naar het beginpunt vertrekt om 10.00u. Kom liefst op de fiets ivm parkeren, want er is beperkt plaats.
Verbinding
De bovenloop van het beekje De Run is ingericht als Ecologische Verbindingszone (EVZ). Een smalle strook voormalige landbouwgrond functioneert inmiddels al zo’n vijf jaar als veilige route voor kleine zoogdieren, amfibieën, insecten en wilde planten. Zo kunnen zij zich door het boerenland verplaatsen van de Landschotse Heide en De Boksheide naar het Dommeldal. Door genenuitwisseling kan de populatie gezond en vitaal blijven.
Beheer door boeren
Natuurontwikkeling op landbouwgrond is niet vanzelfsprekend. Enerzijds is de grond voor de landbouw vruchtbaar gemaakt, terwijl wilde vegetatie juist veel rijker bloeit op arme grond. Daar is tijd en verschraling voor nodig.
Anderzijds vraagt natuurbeheer specifieke kennis en vaardigheden. Het mag dan dicht tegen landbouw aanliggen, toch is het een ander vak. Maar dat kun je leren! Een ecologisch adviesbureau en de regionale Agrarische Natuurvereniging mochten de begeleiding verzorgen. De aanliggende boeren besloten samen met de gemeenten Bergeijk en Eersel een overeenkomst te sluiten voor het beheer van deze natte natuurstrook.
Ontwikkeling op de voet gevolgd
Met regelmaat is de stand van ontwikkeling opgenomen. Daarbij worden alle waargenomen soorten genoteerd met de aantallen. Na langjarige waarnemingen kun je trends aflezen. Naar verwachting zullen bepaalde soorten zich hier goed gaan voelen en zich gaan vestigen. Vanaf dit jaar neemt IVN Veldhoven de monitoring voor haar rekening. Meten is Weten!
Ga je mee?
De huifkar brengt de wandelaars naar het beginpunt. Van daaruit volg je De Run, terug naar Koetje Kaat. Wie verder wil kan De Run nog een eindje volgen, dan kom je met een lusje op dezelfde plek terug.
Voor wandelaars is er bij aankomst iets te drinken en na afloop wacht een lekker ijsje.
Wanneer: zondag 26 mei om 10.00u
Waar: IJsbrouwerij Koetje Kaat, Berkterbeemden 10, Bergeijk
Zorg voor stevige wandelschoenen of laarzen!
Info: info@anvkempenland.nl
Afb: De vegetatie stond er begin mei al prachtig bij. (Foto: M. Leesberg)
Voorwaarden intekenen landschapselementen van derden
Vanwege onduidelijkheden over de mogelijkheden zetten we hieronder de puntjes nog eens op een rijtje:
- U heeft de landschapselementen waarvoor u subsidie aanvraagt op 15 mei 2023 ter beschikking als eigendom, huur of pacht.
- Of u heeft schriftelijke of mondelinge toestemming van de eigenaar, de verhuurder of de verpachter voor het opgeven van de landschapselementen.
- De eigenaar, de verhuurder of de verpachter moet de toestemming kunnen bevestigen.
- U voldoet verder aan de voorwaarden die de eigenaar, de verhuurder of de verpachter aan het gebruik van de landschapselementen stelt.
- Is er sprake van onderverhuur? Dan heeft uw verhuurder toestemming nodig van de eigenaar voor de onderhuur.
- Het landschapselement ligt op landbouwgrond of grenst daaraan
- Grond die geen landbouwgrond is (dus niet-subsidiabel) mag het landschapselement niet helemaal omsluiten. Dus bijvoorbeeld een heg midden op een erf telt niet.
- Natuurterreinen zijn voor de basispremie niet subsidiabel.



























