Creatief is boer Gijs wel in het bedenken van plekjes om bloeiende kruiden in te zaaien.
Er bloeien kleurrijke boeketten op de randen van de sleufsilo en tussen de wintergerst vind je een bonte verzameling inheemse kruiden.
Eigenlijk zaait Gijs nectar en stuifmeel. Laat de bijen maar komen!
kleurrijke randen waar het maar kan
ook in de wintergerst bloeien akkerkruiden (Foto’s: G. v. Spreuwel)
EVZ De Run verbindt het Natura 2000 gebied Cartierheide met Het Dommeldal. De natuurvriendelijke oeverstrook wordt door een viertal aanliggende boeren onderhouden. Zij zorgen voor zowel het wandelpad als de natuur eromheen. ANV Kempenland ondersteunt deze boeren in het proces. Na 4 jaren zijn ze aardig gevorderd in kennis en uitvoering. Hoe vergaat het hen nu?
Door de hevige regenval dit jaar was het niet mogelijk om in het vroege voorjaar aan climaxbestrijding te doen. Dat zet het beheer op achterstand, want de ongewenste kruiden hebben kunnen bloeien en uitzaaien. Sommige soorten zijn moeilijk terug te dringen als ze zich eenmaal hebben gevestigd.
Wandeling
Op 26 mei organiseerden De Runboeren in samenwerking met ANV Kempenland en de gemeenten Bergeijk en Eersel, hun jaarlijkse wandeling langs de oever van de beek De Run.
Door de slechte begaanbaarheid van het pad hadden dit jaar velen ervan afgezien om deel te nemen. De huifkar, die ons naar het startpunt bracht, hoefde maar één keer te rijden. Na afloop kregen we als beloning een heerlijk ijsje op ijsboerderij “Koetje Kaat”.
Monitoring
Vanaf dit jaar ligt de begeleiding van de boeren geheel bij ANV Kempenland. We hebben de monitoring opgestart met de vrijwilligers van IVN Veldhoven. Zij pakken de inventarisatie van de flora en fauna in de EVZ strook van de Run voortvarend op. Op 30 april, 11 mei en 04 juni is men begonnen met de inventarisatie van de vogels.
Planten:
De planteninventarisatie is bijzonder gedetailleerd weergegeven in een Excellbestand. Wie deze in wil zien kan het bestand opvragen bij info@anvkempenland.nl
De voorjaarswandeling langs de Run is een jaarlijks evenement waar jong en oud voor uitloopt. Ook dit jaar gaan we weer van start bij Koetje Kaat. Let op: de huifkar naar het beginpunt vertrekt om 10.00u. Kom liefst op de fiets ivm parkeren, want er is beperkt plaats.
Verbinding
De bovenloop van het beekje De Run is ingericht als Ecologische Verbindingszone (EVZ). Een smalle strook voormalige landbouwgrond functioneert inmiddels al zo’n vijf jaar als veilige route voor kleine zoogdieren, amfibieën, insecten en wilde planten. Zo kunnen zij zich door het boerenland verplaatsen van de Landschotse Heide en De Boksheide naar het Dommeldal. Door genenuitwisseling kan de populatie gezond en vitaal blijven.
Beheer door boeren
Natuurontwikkeling op landbouwgrond is niet vanzelfsprekend. Enerzijds is de grond voor de landbouw vruchtbaar gemaakt, terwijl wilde vegetatie juist veel rijker bloeit op arme grond. Daar is tijd en verschraling voor nodig.
Anderzijds vraagt natuurbeheer specifieke kennis en vaardigheden. Het mag dan dicht tegen landbouw aanliggen, toch is het een ander vak. Maar dat kun je leren! Een ecologisch adviesbureau en de regionale Agrarische Natuurvereniging mochten de begeleiding verzorgen. De aanliggende boeren besloten samen met de gemeenten Bergeijk en Eersel een overeenkomst te sluiten voor het beheer van deze natte natuurstrook.
Ontwikkeling op de voet gevolgd
Met regelmaat is de stand van ontwikkeling opgenomen. Daarbij worden alle waargenomen soorten genoteerd met de aantallen. Na langjarige waarnemingen kun je trends aflezen. Naar verwachting zullen bepaalde soorten zich hier goed gaan voelen en zich gaan vestigen. Vanaf dit jaar neemt IVN Veldhoven de monitoring voor haar rekening. Meten is Weten!
Ga je mee?
De huifkar brengt de wandelaars naar het beginpunt. Van daaruit volg je De Run, terug naar Koetje Kaat. Wie verder wil kan De Run nog een eindje volgen, dan kom je met een lusje op dezelfde plek terug.
Voor wandelaars is er bij aankomst iets te drinken en na afloop wacht een lekker ijsje.
Wanneer: zondag 26 mei om 10.00u
Waar: IJsbrouwerij Koetje Kaat, Berkterbeemden 10, Bergeijk
Zorg voor stevige wandelschoenen of laarzen!
Info: info@anvkempenland.nl
Afb: De vegetatie stond er begin mei al prachtig bij. (Foto: M. Leesberg)
Vanwege onduidelijkheden over de mogelijkheden zetten we hieronder de puntjes nog eens op een rijtje:
Op 21 november organiseert ‘GoedBoeren’ een veldexcursie te Sterksel, over natuurpacht en de inpassing in de bedrijfsvoering.
Natuurinclusiviteit en duurzame teeltmethodes komen natuurlijk aan de orde.
Meer weten?
https://www.goedboeren.nl/agenda/21-november-bedrijfsbezoek-natuurgronden-pachten/
Landschapselementen staan in de belangstelling en we weten dat onze leden altijd graag naar buiten gaan. Het afgelopen voorjaar hebben we tijdens een interessante middag tips van Arjen Stoop gekregen over het onderhoud van houtige landschapselementen.
Er bleken ook leden van onze ANV te zijn die interesse hebben in het vlechten van heggen. De techniek is prachtig om te zien, maar niet eenvoudig. Omdat Arjen veel ervaring heeft met het heggen vlechten komt hij op vrijdag 19 januari terug naar ons om een middag uitleg te geven over heggen vlechten. De locatie zal op een later moment bekend worden gemaakt. Leg alvast vrijdag 19 januari 2024 vast in je agenda.
Aanmelden: info@anvkempenland.nl
Vrijdag 30 juni, hoe gaaf is het als je je studie mag afronden met een onderzoek naar toekomstgerichte landbouw in duurzame samenwerking met natuurorganisaties? Dan zit je toch midden in het actuele spanningsveld! Drie studenten van de HAS verdiepten zich in die samenwerking. Zij zagen de inspanningen van acht Hilverboeren om samen verder te komen in de uitdaging om steeds duurzamer te boeren. Met elkaar, maar ook in samenwerking met met een natuurorganisatie. Dat dat de nodige inspanning welwillendheid kost om tot elkaar te komen en samen ‘om te denken’, dat laat zich raden, maar het is verrassend dat eenvoudige elementaire omgangsvormen daarbij een heel belangrijke rol spelen.
Iedereen was welkom om de resultaten van het onderzoek van de studenten te komen bekijken. Neem een kopje koffie of thee en zoek maar een plaatsje in de kring van hooibalen. Na de inleiding van Jan van den Broek over de herkomst van Vereniging De Hilverboeren was de beurt aan de dames. Het mag gerust gezegd worden dat de HAS hier drie zelfbewuste en welbespraakte dames heeft opgeleid, die niet opzij gaan voor kritische vragen.
Verbinding
De Hilverboeren houden het al eventjes vol met elkaar, sinds de opstart in 2010. Hoe doen ze dat dan? Met 31 interviews en 3 vergelijkingsgebieden stelden ze vast wat er goed gaat in de samenwerking. Dat bracht hen op het spoor van een zestal kernbegrippen die nodig zijn voor duurzame samenwerking tussen Terreinbeherende Organisaties (TBO’s), overheden en boeren, maar ook tussen de boeren onderling. Ik ga ze noemen: Verbinding, perspectief, draagkracht, vertrouwen, loyaliteit, wederzijdsheid. Het hoeft niet moeilijk te zijn als je maar naar elkaar blijft luisteren en oplossingsgericht wil werken. Een drijvende kracht die het vertrouwen heeft, contacten onderhoudt en af en toe iets vlot kan trekken is ook onmisbaar. De studenten noemen deze verbindende figuur de zg. ‘best person’.
Trots
Wie erbij is geweest kan onderschrijven dat alle Hilverboeren trots zijn op hun samenwerking en op de verworvenheden van de Hilverboeren. Niet alleen op de samenwerking onderling maar ook Staatsbosbeheer en overheden. De resultaten met het natuurbeheer blijven de motivatie. Waar anders voelt de leeuwerik zich zo thuis en waar vind je zoveel grutto’s?
Lees het in de Hilverbode:
Trouwe leden komen natuurlijk naar de jaarlijkse ledenvergadering, maar hoe motiveer je ook de leden die wat minder hard lopen? We vonden Jochem Sloothaak bereid om iets te komen vertellen over zijn nieuwe positie als districtsbeheerder Kempenland voor Brabants Landschap. Wij krijgen dus zeker nog met hem te maken. Dat werd meteen een goede kennismaking.
Beheerpakketten
Jochem heeft als voormalig coördinator soortenbeheer al jarenlang ervaring met boerenbeheerders. Hij steekt niet onder stoelen of banken hoe trots hij is op de moedige stap die ‘de manifestpartners’ destijds genomen, hebben om samen de EHS door te zetten. Daar hebben we wel iedereen voor nodig. Brabants Landschap telt 80.000 beschermers, 3000 vrijwilligers en 19000 ha. Agrarisch natuurbeheer sluit daar mooi op aan. Met beheerpakketten van STILA, ANLb en AWb kunnen boeren bijdragen aan herstel van de natuur. Jochem vroeg zich hardop af wat er nog meer kan met agrarisch natuurbeheer.
Wadisloten
Samen kwamen we op ideeën als de omvorming van ongebruikte sloten tot wadi’s. Ingezaaid met kruidenrijk gras, of beplant met vocht verdragende bomen en heesters leveren die wadi’s niet alleen een bijdrage aan de wateropvang, maar ze kunnen vaak ook ondergebracht worden in beheerpakketten voor een vergoeding. www.groenloketbrabant.nl
En in de wijk
Groen in de woonwijken is prettig en verkoelend voor de mens en brengt natuur dichtbij de mensen. Bij nieuwe wijken is het interessant om eerst de groenstructuur aan te planten en de wijk daar in te passen. Dan heb je meteen een aansluiting bij het landschap.
Gezonde landbouw
Jochem gaf zijn visie over de voorwaarden voor gezonde landbouw. Hij denkt dat als iedereen mee wil doen ook de banken hun rente omlaag zouden moeten brengen. Maar de consument zou ook drastisch meer moeten betalen voor producten van eigen regio. Tenslotte is een vergoeding voor landschapsbeheer gewoon een beloning voor prestatie.
Met een filmpje over de Kleine Beerze sloot Jochem af. We gaan elkaar nog regelmatig ontmoeten.
Filmpje kijken: https://www.youtube.com/watch?v=ghdYZXpSZaM
De Hilverboeren delen veel kennis en ervaring. Ze hebben ook nogal eens andere ideeën. In een groep, zoals ‘De Hilverboeren’, kun je nog eens een experimentje uitzetten want met elkaar kun je veel leren.
Samenwerken met TBO’s
De resultaten van een onderzoek naar samenwerking met TBO’s worden gepresenteerd tijdens de netwerkdag op 30 juni. Nieuwe kansen?
Wandelen in De Hilver
Samen het veld in, dan komen de vragen los. zie uitnodiging.
Let op: Meld je aan via deze link
In de ledenvergadering, najaar 2022, kwam belangstelling naar voren voor meer kennis over het vlechten van heggen. Traditionele vlechtheggen zijn door hun dichte structuur, misschien zelfs met stekels en bessen, heel waardevol voor biodiversiteit. Komend najaar willen we een workshop organiseren om kennis te maken met dit ambacht.
Vroeger werden vlechtheggen gebruikt om vee op te sluiten. Met de uitvinding van het prikkeldraad en later het schrikdraad werden heggen overbodig en verdwenen deze massaal. Terwijl vlechtheggen juist een verrijking van het landschap zijn.
Biodiversiteit en huisapotheek
Vlechtheggen zorgen voor meer biodiversiteit door voedsel en beschutting te bieden aan vogels, insecten, zoogdieren en amfibieën. Het vee in de omzoomde weide kan nuttige voedingsstoffen binnenkrijgen door van de diverse planten in de heggen te eten.
Programma in ontwikkeling
Bij deze middag gaan we kijken we op een praktijk locatie (Reusel?) hoe het vlechten van een heg in zijn werk gaat, welke soorten struiken er geschikt zijn om te vlechten, hoe groot de te vlechten struiken moeten zijn enz. In het najaarsnummer van deze nieuwsbrief vindt u meer informatie over de workshop.
Afb: De onderzoeksvraag