Vezelhennep, het proberen waard?

Uit de nieuwsbrief van Hei Heg en Hoogeind: ervaringen van Johan van Meijl

Twee jaar geleden waren we met de familie een weekendje in Groningen.

Daar heb ik het vezelhennepgewas zien staan en vond het een mooi gewas met veel lengte erin. Ik ben toen gaan informeren naar het gewas en ben uitgekomen bij het bedrijf GreenInclusive. Ik heb regelmatig contact met ze gehad en in 2022 wilde ik het zelf wel een keer proberen. Het bleek echter niet interessant voor hen omdat ze minimaal 50 tot 100 ha in de omgeving wilden. In 2023 lukte het echter wel. Er is dit jaar 150 ha ingezaaid in Brabant en een gedeelte in België.

Zelf heb ik ruim 3 ha ingezaaid op 20 mei. Binnen vijf dagen stond het gewas erop en groeide hard door. In drie maanden tijd was het oogstklaar en op 20 augustus is het gemaaid. In die drie maanden heb ik er geen werk mee gehad. Het heeft geen onkruidbestrijding nodig omdat het zo snel ontwikkelde en daarmee de grond snel dicht had. Het wortelt zich diep in de bouwvoor, waardoor er geen beregening nodig is.

Bij langdurige droogte kan het gewas even stil staan maar bij de eerste bui groeit het gewoon weer verder.

Het gewas ligt na het maaien 2 tot 3 weken op het land om te rotten, het wordt 2 keer geschut en opgeduind en dan in vierkante balen geperst. Uiteindelijk kan het dan worden verwerkt tot bouwmaterialen.

Voor meer informatie over vezelhennep en hoe dit als bouwmateriaal wordt gebruikt in biobased bouwen; zie de website van GreenInclusive: https://greeninclusive.nl/landbouw/ vezelhennep/

Zie ook het project van Collectief Midden-Brabant

 

 

Opnieuw enthousiasme voor Productief Kruidenrijk Grasland

Enthousiasme voor Productief Kruidenrijk Grasland

De beide projecten voor kennismaking met productief kruidenrijk grasland (PKG) zijn enthousiast ontvangen. Project 100haPKG1.0 (2022) en 100haPKG2.0 (2023) leverden allebei belangrijk meer hectaren op dan de 100ha waarop ingezet was. Wat levert het op?

Collectief Midden-Brabant werkt graag aan toekomstgerichte projecten als die kansen voor boeren scheppen. Zo lopen er ism. Brabants Bodem inmiddels drie ronden van de Brabantse Biodiversiteitsmonitor Melkveehouderij (BBM) en aan een vierde ronde wordt gewerkt. Maar ook de samenwerking met Waterschap De Dommel levert interessante projecten op: het hagelnieuwe project Transitiegewassen (TG) is op dezelfde leest geschoeid als de beide edities van de projecten voor Productief Kruidenrijk Grasland.

Win-Win

Waterschap De Dommel heeft belang bij het verbeteren van de wateropnamecapaciteit van de bodem, het verminderen van de waterbehoefte, oa van de gewassen op de akkers en het beperken van de afstroom van hulpstoffen. Belangrijke argumenten om te zoeken naar grondeigenaren die daarop in willen zetten.

Voor de grondeigenaar is kostenbesparing een hoofdzaak en de kwaliteit van de bodem is van groot belang voor de opbrengst die de bodem voort kan brengen. Een verdienmodel met minder bemesting en minder beregening kan heel aantrekkelijk zijn. Boeren die al meedoen met BBM kunnen met de deelname aan een project als 100haPKG of 100haTG weer extra punten scoren.

En de koeien lusten het graag (Foto: M. Leesberg)

Resultaten

Voor de eerste ronde 100haPKG in 2022 schreven 55 deelnemers in voor ruim 150ha. Dankzij wat extra ruimte in het project en een toegevoegd budget van het Waterschap konden om alle inschrijvingen gehonoreerd worden.

De tweede ronde verliep al net zo enthousiast: er is ingeschreven door 56 boeren op 153 ha en ook hier konden alle inschrijvingen positief bericht ontvangen. Daar heeft een aanvullende donatie van de RABObank ook een rol in gespeeld.

Bij de resultaten mag niet voorbijgegaan worden aan de positieve eigenschappen van het gewas Productief Kruidenrijk Grasland zelf: diepwortelende gewassen halen mineralen dieper uit de bodem en blijven bij droogte langer groen. Dat betekent minder vraag om beregening. De vlinderbloemige kruiden vangen stikstof uit de lucht en verminderen de behoefte aan bemesting voor het gewas. De bodem komt weer meer tot leven en we zien insecten terugkomen. Tenslotte ook belangrijk: koeien lusten de kruiden graag. Zij hebben er baat bij voor hun gezondheid.

Stand van zaken

100haPKG1.0 is afgerond en uitbetaald. Voor opvolger 100haPKG 2.0 worden dezer dagen de facturen verzameld als basis voor de uitbetaling. Uitbetaling wordt volgende maand verwacht. Voor het nieuwe project 100haTG1.0 is inschrijving nog mogelijk. Zie https://anbbrabant.nl/TG/

Veldexcursie Chaam (Foto M. Leesberg)

100haTG1.0, een uitdagend project voor ondernemers die graag vooruitkijken

Nieuw project om kennis te maken met Transitiegewassen

Ben je op zoek naar kansen om in te spelen op nieuwe ontwikkelingen en bij te dragen aan de verbetering van bodemkwaliteit en waterhuishouding? Dan kan dit een project voor jou zijn.

Collectief Midden-Brabant heeft met budget van Waterschap De Dommel een nieuw project opgestart voor kennismaking met transitiegewassen (TG). Boeren in het werkgebied van De Dommel kunnen de teelt van nieuwe gewassen op hun percelen uitproberen. Daarbij wil het project de ondernemers ondersteunen met kennis en een interessante vergoeding voor de aanleg.

Vezelhennep, Miscanthus en meer…

In dit project staan Vezelhennep en Miscanthus centraal. Beide gewassen staan in de belangstelling vanwege hun betekenis voor de nieuwe generatie bouw- en isolatiematerialen. Vezelhennep kan bovendien ingezet worden als ruwvoer. Miscanthus is een meerjarig gewas. In overleg kunnen andere transitiegewassen evt meegenomen worden.

Openstelling

Inschrijving op het project is mogelijk tot 17 november, maar wie het eerst komt, die het eerst maalt, want het budget is beperkt. Let op: bij overschrijving hanteren we een wachtlijst.

Meer informatie en inschrijfformuier vind je op https://anbbrabant.nl/tg/

Vezelhennep wortelt diep en kan wel wat droogte hebben (Foto: P. Kerkhofs)

‘Kruidenrijk Grasland’ uitproberen? Dit is je kans! Snel inschrijven!

Collectief Midden Brabant en Waterschap De Dommel starten het project ‘Productief Kruidenrijk Grasland’ (PKG) voor agrariërs in hun werkgebied.

Dit type grasland is een meer robuust gewas wat droogte beter doorstaat, het heeft een mooie gewasopbrengst bij droogte en verbetert de bodem doordat enkele kruiden zeer lange en stevige wortels hebben. Hiermee neemt de doorwortelbaarheid en de infiltratiecapaciteit van de bodem toe. Hoe meer infiltratiecapaciteit, hoe meer water de bodem kan vasthouden! En iedere druppel telt! Het project kent veel vrijheid voor de deelnemer.

Snel kijken:  https://anbbrabant.nl/pkg/

Deelname is beperkt tot 100 ha. Men zegt dat het project al aardig vol loopt.

‘Ruim 100 Ha Productief Kruidenrijk Grasland (PKG)’ in werkgebied Waterschap De Dommel / Collectief Midden Brabant.

Vooraankondiging:

Er komt budget beschikbaar voor agrariërs om Productief Kruidenrijk Grasland (PKG) uit te proberen op hun percelen. De precieze voorwaarden zijn nog niet bekend maar het gaat over een vergoeding / bijdrage van waarschijnlijk  450 euro per hectare. Dat is de gemiddelde prijs van het zaaizaad voor PKG. De inzaaikosten blijven namelijk gelijk.  In de voorwaarden zal zeker een maximaal aantal hectaren per deelnemer opgenomen worden. Het gaat immers om een hoge vergoeding om ondernemers ervaring op te laten doen met PKG.

Houd de website van Collectief Midden Brabant in de gaten voor de definitieve regeling: www.anbbrabant.nl

 

Collectief Midden-Brabant viert zes jaar ANLb

Na een jaar verlenging koerst het ANLb nu toch echt af op een nieuwe contractperiode, aansluitend op het nieuwe GLB. Collectief Midden zag hierin reden om met haar leden terug te kijken op zes jaren ANLb, juist voordat de nieuwe periode van start gaat. Vrijdagmiddag 3 juni was het zover.

Waar staan het collectief nu?

Wat heeft het ANLb ons gebracht? Wat ging er goed, wat kan beter? Carlo Braat bracht de uitgangspunten van de stelselwijziging in 2016 nog eens voor het voetlicht. Het agrarisch natuurbeheer moest effectiever georganiseerd worden door concentratie van maatregelen in kansrijke gebieden (de leefgebieden) en het moest efficiënter door de beheercontracten collectief aan te vragen. Daartoe zijn vanuit de ANV’s de Collectieven opgericht.

 

Afb.: Meedenken met de casus van Noortje Krol en Gerard Willems _ (foto: M. Leesberg)

Hoe verder?

Hoe kijken de deelnemers terug op de afgelopen periode? Peter Kerkhofs peilde de stemming onder de aanwezigen. Iets meer dan 90% van de aanwezige deelnemers gaf aan met het collectief de nieuwe periode in te willen gaan. Vervolgens liep Carlo al een beetje vooruit op de nieuwe periode, maar hij beloofde dat het collectief hierover in september informatiedagen zal aanbieden. Nu alvast meer weten: klik hier

Samenwerking met deANV’s

Collectief Midden-Brabant hecht aan een goede samenwerking met de de ANV’s in het gebied. Met de inzet van veldmedewerkers wil zij de deelnemers informeren en ontzorgen.

Zeggenschap over de pakketten, flexibiliteit, ontzorging en op behoud van budget zijn speerpunten. In Brabant resulteert dit alles in een oppervlakte van bijna 800ha beheer met ANLb. Voor Agrarisch Waterbeheer nog eens 437ha. De monitoringsresultaten zijn bemoedigend, zoals na te lezen is in het rapport van MaasArend, december 2021 (klik hier).

Workshops

Na de pauze kozen de deelnemers uit een tweetal praktijkgerichte workshops over de thema’s ‘Zelf natuur ontwikkelen’ en ‘Van Intensief naar Natuurinclusief, maar hoe dan?’

Ervoor gaan!

Lex Huijbers, voorzitter van Collectief Midden-Brabant besloot de middag met een korte maar krachtige conclusie: ‘het allerbelangrijkste is het om iets echt te willen, dan is er veel mogelijk. Uit beide workshops en de reacties blijkt opnieuw dat het bedrijfsmodel zowel ecologisch als economisch op orde moet zijn. Beide zijn nodig voor volhoudbaarheid.’ Met die woorden opende Lex de borrel om nog even na te praten na een geslaagde middag.

Afb.: Drie voorzitters van de Brabantse Collectieven luisteren geboeid mee. Vlnr: Lex Huijbers (CMB), Minette Straver (CWB) en Jan van der Biezen (COB) _ (foto: M. Leesberg)

Onderzoek Vogelakkers door Popko Wiersma

Ontwikkelingen moeten nauwkeurig gemonitord worden om aan te tonen of nieuw beheer vruchten afwerpt. Popko Wiersma, coordinator MAS-tellingen bij Kenniscentrum Akkervogels onderzoekt op landelijke schaal de ervaringen met het beheerpakket ‘Vogelakker’.

Ervaringen Midden-Brabant

In Midden Brabant beheren de leden van Collectief Midden 42 ha. van dit pakket. Hen werd met een inhaalslag gevraagd om een vragenlijst in te vullen. Een aantal boeren zag kans om dit klusje ‘als de gesmeerde bliksem’ te klaren. Het invullen vroeg toch echt wel even tijd, maar de boeren zagen er het nut van in. ‘Zo zie je dat er wat gedaan wordt met de ervaringen die je opdoet!’, was de reactie.

Het Midden-Brabantse geluid moet ook gehoord worden

En daarmee slaan ze de spijker op de kop. Het is uitermate belangrijk dat de ervaringen in het kleinschalig gebied op onze hoge zandgronden meegenomen worden in het onderzoek, zodat er bij doorontwikkeling van het pakket ‘Vogelakker’ rekening mee kan worden gehouden. Daarom langs deze weg nogmaals bedankt voor het meedoen aan het onderzoek.