Onlangs verscheen het evaluatierapport over de effectiviteit van agrarisch natuurbeheer met een stevige aanbeveling voor meer beheer en sterker geconcentreerd beheer. Dit is een belangrijk rapport voor de voortgang van het ANLb.
Er is voldoende vertrouwen in de maatregelen voor opschaling. We zijn nog lang niet klaar! Aanzienlijke verhoging van het budget lijkt ook deze kant uit te komen. We houden het nauwlettend in de gaten.
Op dinsdag 29 oktober hebben we een workshop gehad onder leiding van RAVON en de (Weide)vogelvereniging Reusel-De Mierden over hoe het onderhoud van een poel aangepakt dient te worden en met welke aspecten rekening dient te worden gehouden.
We zagen direct al dat hier sprake was van achterstallig onderhoud. Het beheer is vaak het kind van de rekening. Teveel schaduw, oeverbegroeiing, te veel rietbegroeiing. Zo kan de poel niet optimaal functioneren.
Wat zou er moeten gebeuren, welke periode, welk materieel en hoe zou je te werk gaan? Daarover leiden verschillende wegen naar Rome.
Ondanks het brute weer hebben in totaal 12 deelnemers deze workshop gevolgd.
In de gemeenten Goirle, Hilvarenbeek en Oisterwijk loopt een proefproject voor het in kaart brengen van Basiskwaliteit Natuur (BKN) in het boerenland, met inzet van burgerkennis. Met een app worden landschapselementen op soort in kaart gebracht en gekwalificeerd. Deze registratie maakt het mogelijk om bij ruimtelijke ontwikkelingen of bij terugplanten/uitbreiden van groenelementen terug te kunnen grijpen op oorspronkelijke begroeiingen.
BKN is een initiatief van Deltaplan Biodiversiteitsherstel in samenwerking met oa. Vogelbescherming Nederland, WUR en Naturalis
In Brabant werken drie collectieven samen In BoerenNatuur Brabant. Zoals bekend vallen we met ANV Kempenland onder BoerenNatuur Brabant Midden. De drie collectieven werken samen waar het kan, met het doel om steeds meer gezamenlijk op te trekken. De samenwerking is in een koersdocument namens de drie collectieven beschreven. Dit is vindbaar op: https://boerennatuurbrabant.nl/brabantse-collectieven/
Hoofdactiviteit van de collectieven is het uitvoeren van de regeling ANLb, zodat u goed geïnformeerd aan de slag kunt en netjes de vergoeding uitbetaald krijgt. Inmiddels zitten we in de tweede periode van het ANLb.
Regelingen en projecten
Daarnaast steekt uw collectief de nek uit om de regeling steeds beter toe te passen op onze regio en waar mogelijk passende projecten voor de leden binnen te halen. Zo kennen melkveehouders al de Brabantse Biodiversiteitsmonitor BBM ism. Brabants Bodem (Van Gogh National Park). De projecten Productief Kruidenrijk Grasland (PKG) en Transitiegewassen (TG) in Midden-Brabant zijn mogelijk gemaakt met Waterschap De Dommel en konden rekenen op groot enthousiasme bij onze leden. Ook de RABObank investeert in projecten.
Aandeel Brabant
Boerennatuur Brabant spant zich in om onze provincie substantieel toe te bedelen mbt. het nieuwe budget, juist vanwege het grote aandeel natuurgebieden in Brabant. De beekdalen kennen immers langgerekte randzones.
Met BoerenNatuur Nederland, de 40 collectieven en 12.000 deelnemers en de vele vrijwilligers maken wij ons elke dag sterk voor Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer (ANLb). We zijn blij met de erkenning van ons werk. De structurele toekenning van het verhoogde budget kan het mogelijk maken om de vergoeding voor groene diensten om te zetten in een duurzaam verdienmodel.
Randvoorwaarden voor een effectief ANLb
BoerenNatuur Nederland brengt de volgende randvoorwaarden in om de uitbreiding als groen verdienmodel voor boeren tot een succes te maken:
Win-win
Door het ANLb in te zetten als volwaardig alternatief groen verdienmodel voor boeren kan het ANLb maximaal bijdragen aan het realiseren van de maatschappelijke opgaven op het gebied van natuur en landschap: een win-win voor boeren en de samenleving als geheel.
Lees meer: klik hier!
Met de start van de ANLb regeling in 2016 zijn er in ons werkgebied 2 leefgebieden Open Akkers op Zand (OAZ) aangewezen: Reuselse Heide en Rielsche Heide.
Het zijn gebieden waar enerzijds ecologische kansen liggen en anderzijds bereidwilligheid bestaat om mee te werken aan een platteland met natuurwaarde. Belangrijk is ook de medewerking van een natuurwerkgroep. In deze gebieden zijn extra mogelijkheden voor agrarisch natuurbeheer mogelijk met ANLb.
De veldmedewerkers van BoerenNatuur Brabant Midden hebben veldexcursies georganiseerd om met elkaar te kijken waar het goed gaat en waar bijsturing wenselijk is en vooral ook hoe dan???
Bij de veldbijeenkomsten blijkt telkens weer dat er zorgen zijn over de druk van ongewenste kruiden.
BoerenNatuur Veluwe heeft handige infosheets ontwikkeld per plaagsoort.
Je vindt ze hier: https://www.boerennatuurveluwe.nl/probleemkruiden-en-invasieve-exoten
Er zijn sheets voor:
Afb: in het veld zie je pas hoe soortenrijk het is
Minister Femke Wiersma zoekt oplossingen voor de hoofdpijndossiers Stikstof, Biodiversiteitsverlies, Water en Toekomstperspectief voor boeren. In de Uitzending van Vroege Vogels op 4/8 biedt Marij Klever, voorzitter BoerenNatuur Nederland, de minister mooie kansen aan met agrarisch natuurbeheer. “Ik merk bij veel boeren een enorme drive om mee te doen. Ik roep de nieuwe regering op deze boeren die kans te geven”.
De motivatie voor ANLb onder boeren is hoog, zo stelt zij, juist vanwege de vrijwilligheid en het inpassen met maatwerk. Boeren kunnen samen met de veldmedewerker kijken wat past bij welke boer, op welke plek, tegen vergoeding van inkomstenderving en beheerkosten: zelf aan de knoppen!
Klever houdt een pleidooi voor uitbreiding ANLb voor heel Nederland ipv alleen de kansrijke plekken (Leefgebieden). Zij ziet in agrarisch natuur- en landschapsbeheer een belangrijk deel van de oplossing.
“Ik verwacht dat de minister vooral inzet op de bestaanszekerheid van boeren”, vertelt Klever. “We kunnen elkaar daar vinden. Door agrarisch natuur- en landschapsbeheer te versterken, zorgen we voor een goede boterham voor de boer, en werken we tegelijkertijd aan uitdagingen op het gebied van klimaat, bodem, water, landschap en biodiversiteit.
Onze boodschap slaat aan. Intussen zijn er toezeggingen voor 500 miljoen tbv. agrarisch natuurbeheer. Onze provincie kent veel kwetsbare natuur, zoals de N2000 gebieden, de beekdalen, maar denk ook aan biodiversiteitsverlies, verdroging, bodemverschraling en daarbij opgeteld de woningbouwopgave, de verstedelijking en vergroening van bedrijventerreinen.
Creatief is boer Gijs wel in het bedenken van plekjes om bloeiende kruiden in te zaaien.
Er bloeien kleurrijke boeketten op de randen van de sleufsilo en tussen de wintergerst vind je een bonte verzameling inheemse kruiden.
Eigenlijk zaait Gijs nectar en stuifmeel. Laat de bijen maar komen!
kleurrijke randen waar het maar kan
ook in de wintergerst bloeien akkerkruiden (Foto’s: G. v. Spreuwel)
In het voorlopig regeerakkoord is een extra bedrag van jaarlijks 500 miljoen voorzien voor de uitbreiding van het ANLb. Dat is nogal wat. Momenteel bedraagt dit jaarlijks 120 miljoen, dus dit is meer als het viervoudige!!
Natuurlijk moeten we nog afwachten of dit voorstel de eindstreep haalt, maar we zijn al druk bezig om ons hierop voor te bereiden en hoe we deze expansie in kunnen passen in onze landbouwsystemen.
Oorlog op de rand!
Een optie zou kunnen zijn, dat langs alle geteelde gewassen een kruiden- of bloemrijke rand wordt ingezaaid, die zorg draagt voor de plaagdierbestrijding, door enerzijds de plaagdierbestrijders aan te trekken en anderzijds door de plaagdieren naar de randen te trekken om hen daar een beter biotoop aan te bieden.
Onderzoek
Veel is al bekend over plaagdrukvermindering met randenbeheer. Onderzocht zal moeten worden, welke randen bij welke gewassen het meest gunstige effect hebben. Ook dienen de randen geschikt te zijn voor de bestuivers van de gewassen.
Middelbeers, 11 november 2022 13:00 – 16:00
Agrarisch natuurvereniging Kempenland had 11 november jl. een informatiebijeenkomst annex workshop geregeld over houtopstanden. Binnen het ANLb (maar ook stila) hebben we veel deelnemers die pakketten hebben afgesloten voor bijvoorbeeld struweelhagen, hakhoutbeheer, (knot)bomen, enz. Deze elementen moeten goed worden beheerd en de deelnemer moet ook melden dat ze onderhoud heeft uitgevoerd.
Voor de nieuwe periode ANLb 2023-2028 leek het de vereniging goed om extra in te zoomen op de houtopstanden en hoe deze beheerd moeten worden. Wat is goed onderhoud. Denk daarbij aan jaarlijks beheer, groot onderhoud bijvoorbeeld hakhoutbeheer en welke soorten staan er in (welke soorten wil je behouden).
Het was een leerzame middag met medewerking van Arjen Stoop van Brabants Landschap. Arjen nam voornamelijk het praktijkdeel op zich. Daarnaast was Nelis Klaasen aanwezig om extra toelichting te geven op het nieuwe GLB en de nieuwe mogelijkheden binnen het ANLb.
Tussen de deelnemers was er veel interactie, en er werden goede vragen gesteld. We kunnen terugkijken op een leerzame en nuttige middag. Nog eens herhalen?
Groeten van Nelis