50 jaar Agrarisch natuurbeheer in Noord-Brabant

Brabant Magazine bracht een goed artikel over de historie van agrarisch natuurbeheer. Er wordt aandacht besteed de introductie van ANLb, nu bijna 10 jaar geleden. Een artikel voor de lezer die de achtergronden wil kennen.

Lees op de website van de provincie Noord-Brabant wat we samen bereikt hebben met ANLb: https://publicaties.brabant.nl/bm62/natuurbeheer

 

EVZ: iets voor u?

Een EVZ (ecologische Verbindingszone) draagt bij aan biodiversiteit, maar ze kan ook economisch interessant zijn voor agrarische bedrijven. Met een EVZ kan uw bedrijf invulling geven aan verschillende regelgeving en keurmerken:

  • De verplichte bufferstroken uit het 7e actieprogramma Nitraat
  • Extra punten voor ecoregelingen vanuit het GLB met groenblauwe dooradering
  • Draagt bij aan de eisen van keurmerken zoals On the Way to PlanetProof, Beter voor Koe, Natuur en Boer en SKAL.
  • Kruidenrijk hooi of strooisel uit de EVZ kan ingezet worden voor uw bedrijfsvoering

Wilt u de mogelijkheden van een EVZ verkennen?

Water als basis in een veranderend klimaat

Midden-Brabant heeft een sterk watersysteem nodig, dat opgewassen is tegen hele natte en hele droge perioden. Met ruimte voor water. En voldoende grondwater en oppervlaktewater, dat schoon en veilig is. Samen met inwoners, boeren, bedrijven en natuurorganisaties werken we de komende jaren in stappen naar een watersysteem dat tegen een stootje kan. Dit noemen we de watertransitie.

Stimuleringsregeling Samen beter in Waterbeheer

De regeling Samen beter in Waterbeheer helpt boeren die bij willen dragen aan het herstellen van het watersysteem en de waterbalans. Zo hopen we overlast in droge én natte perioden zoveel mogelijk te voorkomen. De juiste maatregelen kansen op de goede plek. Op de koppen is dat anders dan op de flanken of in de beekdalen. De regeling vermeldt per maatregel voor welk gebied deze geschikt is. De regeling wordt meerdere keren per jaar opengesteld. In april 2025 was dat voor het eerst.

Mogelijke maatregelen

Minder overlast van weersextremen, daar doen we het voor. Meer water bergen op je land of om de kwaliteit van het water te verbeteren. Maatregelen voor een natuurlijker bodem- en watersysteem. Bijvoorbeeld door waterlopen anders in te richten, transitiegewassen te planten of ander bodembeheer. Of door sturende en niet-sturende maatregelen. Interesse?

Veldcoördinatoren helpen je

De veldcoördinatoren van BoerenNatuur Brabant nemen jou zoveel mogelijk zorgen uit handen. Een veldcoördinator stelt samen met jou een plan op. Daarin staat wat nodig is voor een zo goed mogelijk peilbeheer en/of de inrichting van een bepaald gebied. Jouw plan kun je aanmelden als onderdeel van een collectieve aanvraag. De veldcoördinator dient die collectieve aanvraag in.

Contactformulier: Samen beter in Waterbeheer » Brabantslandschap.nl

De vergoedingen

Het waterschap stelt vergoedingen beschikbaar voor de watertransitie. De veldcoördinator bespreekt welke vergoedingen voor maatregelen op jouw locatie mogelijk zijn. De bedragen gaan meestal uit van de normkosten, maar kunnen ook uitgaan van werkelijk gemaakte kosten. Dit hangt af van de opties die je kiest.

Als eigenaar kun je een inrichting- en/of beheervergoeding voor zes jaar krijgen. In sommige gevallen wordt landbouwgrond omgevormd tot natuur. In dat geval kun je ook een vergoeding krijgen voor de waardedaling van landbouwgrond naar natuurgrond. Als de agrarische bestemming op de grond blijft, zijn er ook mogelijkheden om voor zes jaar een vergoeding voor inkomstenderving te krijgen.

De Patrijzen houden zich schuil

Foto: Mevr A. van Dal

 

Dinsdagavond 28 februari trok patrijzenwaarneemgroep er weer op uit voor de jaarlijkse ‘haantjestelling’. Twaalf waarnemers maar liefst en iedereen had er zin in. Maar waar bleven de patrijzen?

Dit voorjaar kwamen de waarnemers voor de zevende keer bijeen. De haantjestelling geeft een beeld van de kwaliteit van het landschap voor biodiversiteit. Waar voldoende insecten, schuil- en broedgelegenheid is kan de patrijzenstand zich snel herstellen. Boeren ten westen van Hilvarenbeek doen extra hun best om bloemenranden in te zaaien en kleine landschapselementen te onderhouden. Ze worden daarbij ondersteund door ANV Kempenland met de STILA-regeling.

Hoopvol op pad

Zes jaren op rij ging de lijn opwaarts met een hoogtepunt van 13 waarnemingen in 2021 maar vorig jaar staakten de waarnemingen. Hoopvol begonnen we aan de voorbereidingen. Het tijdstip voor de waarnemingen wordt door Rien altijd zorgvuldig afgestemd om de zonsondergang, want de schemer is de beste tijd om de haantjes te spotten. Dat betekent dat sommige waarnemers hun avondmaaltijd even uit hebben moeten stellen. Rien friste de technische kneepjes weer even op en daarna konden de klokken gelijk gezet worden, want om dubbeltelling te voorkomen is het belangrijk dat alle transecten precies tegelijk gelopen worden. De kaartjes en de apparatuur werden verdeeld in de ploegjes gingen op pad.

Nul-Nul-Vijf-Een

Eigenlijk was het een prachtige avond, met een gloeiende zonsondergang en een maantje aan de hemel. Prachtig patrijzenweer. Toch vingen twee ploegjes bot maar gelukkig was er ook een transect met vijf en eentje met een waarneming. We vragen ons af hoe het komt. Volgend jaar gaan we weer terug naar week 8, misschien werkt dat beter.

Bodem, bloemen, beschutting

Een gezonde bodem is de basis voor biodiversiteit. Waar voldoende lucht en organisch materiaal in de bodem zit kan het bodemleven zich herstellen. Bloeiende kruiden trekken insecten aan, daar kunnen de kuikens groot  mee worden. Patrijzen zijn al tevreden met een ruig randje om hun nest te in te maken. Zijn er nog mogelijkheden in ons buitengebied? De agrarische natuurvereniging denkt graag mee. Mailtje naar info@anvkempenland.nl

Workshop Beheer Houtige Landschapselementen: Januari 2022

Hoe lang kijken we hier al niet naar uit? De workshop over onderhoud van landschapselementen is al diverse malen ingepland, maar kon steeds niet doorgaan. Nu we weer plannen kunnen maken komt deze workshop ook weer in beeld. Er zijn nu data bekend. 

Jorrit Jonkers en Nelis Klaasen bereiden workshop voor. Zij hebben Arjen Stoop, van Landschapsbeheer Brabant, gevraagd om mee te werken aan een goed programma voor onze leden: een stukje theorie, maar vooral ook het veld in om te kijken hoe het moet/niet moet. Een robbertje snoeiwerk staat vast ook wel op het menu. Arjen kent als beheerder de kneepjes van het vak. Met zijn zonen dingt hij jaarlijks mee naar de onderscheiding van de beste heggenvlechter in de Maasheggen. Hij is een man van de praktijk…van Arjen kun je gerust iets aannemen.

Wanneer?

De workshop ‘Houtopstanden’ staat in de planning voor de vrijdagmiddagen 14 en 21 januari 2021 en zal plaatsvinden bij Jorrit in Middelbeers. Hou deze data even vast vast in je agenda!

Tijdstip en locatie worden bekend gemaakt in de volgende nieuwsbrief, dan kun je je ook aanmelden.

Potentie van samenwerkingen en streekmerken.

(foto: Schap bij ’t Bint: Zo mooi kan het er uit zien als de boer de ruimte krijgt)

Een bijdrage van Karel Gevers (reageren? karelgevers.nwr@outlook.com)

 

Eerst een vraag aan u: Wat verkiest u?

  • Samenwerking tussen boeren zoals: Heerlijke lokale producten uit de Kempen, direct van de boer!(watdeboerwelkent.nl)
  • Of: Zou je je eigen streekproducten willen integreren met een bestaande winkel van Jumbo, AH of Superunie?.

In deze tijd van corona pandemie zie je de vraag naar streekproducten (explosief) stijgen. Probleem voor zowel de consument als b.v. restaurants is de logistiek. Boeren verkopen aan huis en om de producten aan te schaffen, dien je een rondje langs de verschillende aanbieders te maken. Dit is vooral voor ondernemers lastig, omdat het tijd en dus geld kost. Dit laten opvangen door hun leverancier (groothandel) brengt alleen een verschuiving van het probleem met zich mee, omdat ook de leverancier de goederen bij de diverse boeren op moet pikken. Veelal is het volume te klein om dit rendabel te maken.

Watdeboerwelkent
Een oplossing zou zijn om met een centraal pick up point te werken, volgens het “Watdeboerwelkent” concept. De vraag hierbij is, kunnen de deelnemers de boodschappen HACCP gegarandeerd aanleveren en kan alles volgens deze richtlijnen worden opgeslagen. Veelal moeten de goederen gekoeld worden of zijn deze diepgevroren. Vervoer met droog ijs is bewerkelijk en brengt kosten met zich mee en vervoeren in koelboxen is vaak niet afdoende. Denk b.v. aan de kristallisatie temperatuur van ijs.

Logistieke problematiek
Om het door een bedrijf onder HACCP condities te laten vervoeren, zouden de volumes moeten worden vergroot. Dit zou b.v. kunnen door de supermarkten hierbij te betrekken. Als ondernemer met streekproducten wil je je echter onderscheiden en als je producten in diverse winkels liggen, dan wordt het al snel algemeen. Daar komt nog bij, dat bepaalde ketens zich etaleren als de goedkoopste en dan zouden zij dus jouw product goedkoper aan moeten kunnen bieden als in je eigen winkel.
Anderzijds creëer je wel een naamsbekendheid, door alleen je producten in jouw regio in de supermarkt aan te bieden. De consumenten hebben dan de keus om de producten in de winkel of rechtstreeks van het erf te kopen, omdat dit in de buurt is. Wellicht, dat je aanbod aan huis groter is of dat je een mooie uitstraling hebt, een product met een verhaal en dat je zo niet alleen meer via de supermarkt verkoopt, maar ook aan huis.

Continuiteit
Als je met de supermarkt tot een overeenkomst komt om een aantal schappen te gaan vullen met streekproducten, dan verwachten ze wel, dat de schappen jaarrond gevuld blijven. Niet alle producten zijn jaarrond leverbaar, dus dit zal dan door met meer boeren samen te werken ingevuld moeten worden. Ook kun je werken met seizoen producten. Samenwerking hoeft geen struikelblok te zijn, wat al wordt aangetoond met “Watdeboerwelkent”.

Voordelen supermarkt t.o.v. boerderijwinkel: 

  • Klant kan op één plaats beschikken over alle producten.
  • Klant kan artikelen thuis laten bezorgen met de rest van de boodschappen.
  • Openingstijden van de winkel zijn (veel) uitgebreider.

Nadelen:

  • Klant heeft bij de supermarkt minder het gevoel rechtstreeks bij de boer af te nemen

Om in dit laatste tegemoet te komen, zou er een actie gestart (in de supermarkt) kunnen worden, dat je bij aankoop van een artikel of bepaalde mix je een gratis waardebon krijgt voor een bepaald product, af te halen bij de desbetreffende boer. Dan kan de consument met eigen ogen zien hoe goed men hier bezig is en probeer je zo het gevoel vast te leggen, dat producten van de boerderij komen en niet uit de supermarkt of fabriek. Veelal kan men dan ook nog kennis maken met zowel de dieren als de mensen die hun verzorgen. Deze actie zou b.v. eenmalig bij de opstart kunnen geschieden en dan b.v. jaarlijks herhaald kunnen worden. Actie moet complementair zijn en het moet niet de bedoeling zijn om klanten van de supermarkt naar de boer te lokken. Klant moet de keus hebben om rechtstreeks bij de boer af te halen of dit via de super te laten lopen. De klant zal toch voor gemak kiezen, zeker als men er zich er al van overtuigd heeft, dat men een prima product koopt.

Prijsbeleid:
In je eigen winkel kun je eigen prijzen (binnen een bepaalde marge) bepalen en je bent niet afhankelijk van de wereldmarkt. Ook naar de retail toe heb je deze vrijheid, want jij bepaald de prijzen. De marge zullen de inkoopcombinaties proberen in te perken, echter als je niet tevreden bent over de prijs, dan kun je de zakelijke relatie verbreken. Bij een win-win situatie zal dit nagenoeg nooit voorkomen, omdat beide partijen er profijt van hebben. Het door jou geproduceerde product c.q. grondstof zal in veel gevallen niet in zijn geheel via het streekproducten kanaal afgezet kunnen worden, maar ook nog via de “reguliere” handel. Dit is dan de back-up en zeker als gestopt wordt met de retail.

reacties: karelgevers.nwr@outlook.com

 

Bodempakketten: nu inschrijven!

 

Organische stof in je percelen verbetert de vochtopname, het vochtleverend vermogen, de bodemvruchtbaarheid, de vitaliteit van het bodemleven, de samenhang tegen erosie…organische stof is overal goed voor en bodemkwaliteit is je basis!

In het werkgebied van Waterschap de Dommel is per 1 januari volgend jaar een nieuw ‘Bodempakket’ beschikbaar om het organische stofgehalte te bevorderen, door het opbrengen van plantenresten. U krijgt met dit pakket een vergoeding in de kosten voor het aanmaken en het uitrijden van organische stof. Het pakket is beschikbaar voor alle percelen met een Organische Stofgahlte onder de 3 %. U gaat een overeenkomst aan voor 2 jaren.

klik hier voor pakket Bodemverbetering C met gewasresten

Begin juni wordt er in het gebied van Waterschap de Dommel geinventariseerd hoeveel budget er gereserveerd moet worden om de nieuwe Bodempakketten te kunnen aanbieden. ANV Kempenland zet zich in om deze Bodempakketten aan te bevelen. Als u interesse hebt, wees er dan snel bij, want 14 juni sluit de aanmelding.

Meld u aan voor 14 juni: bodempilots.cmb@gmail.com

 Wilt u meer weten over Bokashi-fermentering:

klik hier voor een filmje over Bokashi-fermentering

 

 

Leden delen beelden agrarisch natuurbeheer op Facebook

Van verschillende leden mochten wij beelden ontvangen van het voorjaarsbeheer op perceelsranden ed. om deze op Facebook te delen.

U vindt daar een aantal voorbeelden.

klik hier voor onze facebookpagina

Peter Smits stuurde ons beelden en zelfs collages van de activiteiten voor zijn bedrijf ‘Rundveehouderij Bernardushoeve’, te Schijndel.

Het betreft hier Kruidenrijke akkerranden, agrarisch waterbeheer langs de watergang, Wintervoedselakkertje en Onderzaai gras onder mais

Dank je wel Peter, zo vinden wij het gebruik van Facebook heel nuttig en leuk.

Situatie vooraf op 25 april


Grondbewerking