Eindelijk kon er weer wel een activiteit doorgaan voor ANV Kempenland! Effe handjes schoon en afstand houden, dan is er veel mogelijk. Wim, Harriette en Lina van Roessel ontvingen ons met koffie en heerlijke kruidkoek op boerderij de Regte Heijden. Lina had de kruidboek zelf gebakken en de lekkerbekken onder ons snuffelden meteen even in de mooie boerderijwinkel. Heel veel lekkere dingetjes hebben ze daar en je kunt bij Lina verschillende bioboxen bestellen: https://regtstreeksbylina.nl/
Als je er toch bent moet je even kijken naar de ‘Agroforestry’-projecten van Wim. Gehoornde koeien grazen tussen notenbomen en fruitbomen en de kippen wonen in een caravan. Je kunt er trouwens ook camperen.
Op pad
Met 25 man en vrouw sterk trapten we over het Bels Lijntje, tegen een stevig westenwindje de Rielsche Heide op. Een miezerregentje kon ons niet deren…hup, achter Nelis aan, want de veldcoördinator weet overal de weg.
STIKA-projecten en ANLb Leefgebied
Meteen om de hoek bekeken we al enkele STIKA-randen. Deze akkerranden zijn ingezaaid met bloeiende kruiden. Het is voor de boer best een uitdaging om ze met dit droge weer toch goed in bloei te krijgen en de opkomst van ongewenste kruiden te voorkomen. Ze hebben op de STIKA-randen immers geen middelen tot hun beschikking, want bemesting en gewasbeschermers komen er bij agrarisch natuurbeheer met STIKA en ANLb niet aan te pas.
We passeerden ‘de Kiek’, daar wordt het schijnvliegveld uit de tweede wereldoorlog herdacht met een cortenstalen vliegtuigmodel. Dat was net zichtbaar vanaf het fietspad.
Maar we waren vooral benieuwd hoe een ‘ANLb Leefgebied Open Akkers op Zand’ er vier jaren na de start uit zou zien. Het mooie van een ANLb-leefgebied is dat er door de boeren in het gebied veel elementen voor biodiversiteit dichtbij elkaar worden aangelegd en onderhouden. Zo ontstaat er een groene dooradering door het boerenland; een structuur van verbonden elementen, waardoor insecten, vogels en kleine dieren zich kunnen verplaatsen.
Behoefte aan insecten
We piepten door het gehuchtje Alphen Oosterwijk, een beetje verrast dat we daar zomaar over het erf konden fietsen.
Pas daarna ervaar je de schaal van het jong ontginningsgebied, met haar rechte wegen en forse maten. Op de zondagochtend is het er rustig.
Straatnamen als Herderweg, Schapendyc en Lammerweg herinneren nog aan de voormalige heide. Links en recht zagen we ANLb-elementen en af en toe gunde Nelis ons rust om te kijken naar de ontwikkeling in de kruidenranden en samen de resultaten te bespreken. We hadden ook Maaike Riemslag onder ons, zij weet alles over de vogelstand in het gebied. Ze vertelde dat de weidevogels uit het gebied zijn verdwenen, maar akkervogels profiteren wel van de ANLb elementen. Maaike vertelde over de samenwerking tussen boeren en vogelbeschermers, daar is echt veel gewonnen! ‘We bellen elkaar gewoon’, zegt Maaike.
In dit gebied is predatie door de vos en kraaien niet het probleem. De nesten komen uit, maar het probleem zit echt in gebrek aan voedsel voor de kuikentjes. Met de kruidenranden hopen de boeren hen toch iets te bieden. Aan de overscherende zwaluwen af te lezen moet het in de randen met de insecten wel goed zitten. Een beetje jammer dat de zon zich niet liet zien, want met bedekt weer tonen de bloeiende kruiden zich niet zo fraai. Ze hebben echt een zonnetje nodig om op kleur te komen. Maar goed, gezien het droge voorjaar is een beetje regen hier zeer welkom.
Aanleggen bij boer Jos
Gelukkig kregen we ook een stuk wind mee. Degenen zonder trapondersteuning konden even op adem komen. Weer een stukje Bels lijntje en daarna konden we aanleggen bij ‘van ’t Zandeind’ voor een glaasje appelsap en het verhaal van Jos Huijbregts. Geboren als boerenzoon in een groot gezin zat overname van de boerderij er niet zomaar in. Toch kon hij op zijn eigen manier ‘boer Jos’ worden, door met inzet van alle talenten die hem en zijn vrouw ter beschikking stonden, een eigentijdse boerderij op te zetten. Jos is er een van ‘wat kan er wél?’ Met aangepaste koeienrassen en een ‘zorgtak’ aan de boerderij konden ze toch van start. Helaas heeft Jos zijn vrouw af moeten geven, maar haar herinnering is altijd dichtbij in het gastvrije paviljoen dat aan haar gewijd is.
Op de boerderij is het hele gezin in de weer met de goed bezochte camping en een gewaardeerde opvang voor autistische kinderen. De koeien nemen een belangrijke plaats in in het bedrijf. Er zijn speciaal voor de kinderen van de zorgboerderij aaibare koeien en met de zelfredzame Lakenvelders beheren ze natuur op Landgoed de Hoevens. In de winkel van boer Jos kun je producten van het land kopen. Ze hebben er bijzonder smakelijke Lakenvelderburgers en worstenbroodjes. We mochten met het hele gezelschap een kijkje nemen op het bedrijf. U kunt ook kennismaken op hun websitepagina https://www.vanhetzandeind.nl/
Patrijzenranden, Leeuwerikranden en Vogelakker
Weer tegen de wind in, de Goorweg op. Daar zijn dichtbij elkaar een grote Luzerne-akker, omgeven door een kruidenrand, een patrijzenrand en een veldleeuwerikenrand. Luzerne is een vlinderbloemige die voor zijn groei stikstof uit de lucht vangt. Bemesting is dus niet nodig. Het is een eiwitrijk gewas dat de koeien graag lusten. Als de boer de luzerne maait dan blijven de kruidenranden overeind om nog voedsel en beschutting te bieden voor insecten en vogels. De wortels van de luzerne rijken diep de bodem in, daardoor is dit gewas niet zo droogtegevoelig en het is goed voor de bodemstructuur.
Op een mooie dag zoemt het boven de luzerneakker van de insecten. Dan kun je er ook de veldleeuwerik horen kwetteren en soms een kwartel. We bogen af naar de ‘Kwadenhoek’, waar met de landgoedregeling een groot stuk natuur is aangelegd, in combinatie met drie bouwtitels. De villa’s zijn inmiddels gebouwd en het natuurgebied is vrij toegankelijk, ga er maar eens wandelen langs de vrij meanderende beek.
Maar voor ons was het tijd om terug te keren, een laatste stukje Bels lijnte, op naar de Regte Heijden waar Lina ons opwachtte. Een buitenkansje om nog even in de boerderijwinkel te kunnen snuffelen. Je gaat bij Lina natuurlijk nooit met lage handen weg!
Ook fietsen?
De routekaart vindt u hier
Kaart Fietsroute ANV Riel 2019 09
2020 06 Rielsche heide Agr Nat Beh