‘Ruim 100 Ha Productief Kruidenrijk Grasland (PKG)’ in werkgebied Waterschap De Dommel / Collectief Midden Brabant.

Vooraankondiging:

Er komt budget beschikbaar voor agrariërs om Productief Kruidenrijk Grasland (PKG) uit te proberen op hun percelen. De precieze voorwaarden zijn nog niet bekend maar het gaat over een vergoeding / bijdrage van waarschijnlijk  450 euro per hectare. Dat is de gemiddelde prijs van het zaaizaad voor PKG. De inzaaikosten blijven namelijk gelijk.  In de voorwaarden zal zeker een maximaal aantal hectaren per deelnemer opgenomen worden. Het gaat immers om een hoge vergoeding om ondernemers ervaring op te laten doen met PKG.

Houd de website van Collectief Midden Brabant in de gaten voor de definitieve regeling: www.anbbrabant.nl

 

De haantjes kraaien weer Koning in PatrijsParadijs Hilvarenbeek

De vrijwilligers van weidevogelbescherming Hilvarenbeek monitoren nu al voor het zesde jaar op rij de patrijzenstand in het projectgebied PatrijsParadijs ten westen van Hilvarenbeek.

We zagen jaar na jaar het aantal haantjes stijgen, maar na de plotselinge stijging van 2021 naar 13 haantjes, telden we nu 10 haantjes…ook mooi, na de aantallen van de eerste jaren die van 5 naar 8 stegen. Jochem Sloothaak liep mee en adviseerde na 2 weken nog eens te lopen. Ook daarvoor stonden de vrijwilligers weer klaar. Helaas troffen we de tweede keer maar 4 haantjes, wat maar weer eens schetst hoe afhankelijk je waarneming is van het moment. Mogelijk zijn de paartjes gevormd.

Laten we maar weer hopen op mooie nestresultaten de komende zomer!

Broedresultaten zijn een belangrijk doel, maar voor ANV Kempenland is vooral de deelname van de Beekse boeren aan het project belangrijk. Door hun inspanningen komen er weer landschapselementen terug in het boerenland. Daarvan profiteren met name de jonge kuikens, die afhankelijk zijn van insecten in de kruidenstroken en struweelranden. Er is nog altijd budget voor een beheervergoeding.

Interesse? meld je op info@anvkempenland.nl

 

 

Herinrichting beekdal Kleine Beerze van start

De feestelijkheden ter ere van de aftrap van de herinrichting van het beekdal van de Kleine Beerze konden niet doorgaan, maar de werkzaamheden gingen onverlet van start op 6 december en met gang!

De eerste versie van het plan dateert van 2009, in 2013 moest alles anders, maar nu zijn de plannen voor de herinrichting van het beekdal tussen Vessem en De Beerzen toch vastgesteld en aanbesteed. De beek krijgt een ruimere, ondiepe bodem en enige vrijheid om te meanderen. Langszij komen poelen en houtopstanden en graslanden om natuurontwikkeling te bevorderen.Boeren hebben meegedacht en hun bedrijfsplannen afgestemd. Al met al een indrukwekkende operatie.

Het aannemersbedrijf dat de klus mag klaren draagt de toepasselijke naam Van Beers en heeft ervaring met natuurinrichting. Een kijkje bij de eerste fase van de werkzaamheden,  rondom de dorpskern van Vessem, laat zien dat ze ook van wanten weten. De stroomdraad is al getrokken en er zijn al vrachten grond verzet, richting de oude beekloop, want die zal straks gedempt moeten worden.

Afb.: Vanuit de dorpsmoestuin zijn de werkzaamheden in het beekdal te volgen

Bij de dorpsmoestuin komt de nieuwe beekloop opvallend dicht tegen de dorpsrand te liggen, waardoor de beleving van het ‘Dorp aan de Beek’ nog sterker wordt.

De vraag doet aan ons zich voor: ‘Hoe gaat het er hier uitzien?’ De komende jaren wordt dat duidelijk.

Onderzoek Vogelakkers door Popko Wiersma

Ontwikkelingen moeten nauwkeurig gemonitord worden om aan te tonen of nieuw beheer vruchten afwerpt. Popko Wiersma, coordinator MAS-tellingen bij Kenniscentrum Akkervogels onderzoekt op landelijke schaal de ervaringen met het beheerpakket ‘Vogelakker’.

Ervaringen Midden-Brabant

In Midden Brabant beheren de leden van Collectief Midden 42 ha. van dit pakket. Hen werd met een inhaalslag gevraagd om een vragenlijst in te vullen. Een aantal boeren zag kans om dit klusje ‘als de gesmeerde bliksem’ te klaren. Het invullen vroeg toch echt wel even tijd, maar de boeren zagen er het nut van in. ‘Zo zie je dat er wat gedaan wordt met de ervaringen die je opdoet!’, was de reactie.

Het Midden-Brabantse geluid moet ook gehoord worden

En daarmee slaan ze de spijker op de kop. Het is uitermate belangrijk dat de ervaringen in het kleinschalig gebied op onze hoge zandgronden meegenomen worden in het onderzoek, zodat er bij doorontwikkeling van het pakket ‘Vogelakker’ rekening mee kan worden gehouden. Daarom langs deze weg nogmaals bedankt voor het meedoen aan het onderzoek.

Nieuws van de Brabantse Biodiversiteitsmonitor Melkveehouderij

 Het is alweer even geleden dat we onze lezers bijgepraat hebben over de Brabantse Biodiversiteitsmonitor Melkveehouderij (BBM). Het project is opgestart in het voorjaar van 2021, vanuit Brabants Bodem in het Van Gogh Nationaal Park i.o. Inmiddels hebben 191 deelnemers hun intake doorlopen.

Met 2020 als nulmeting is hun bedrijf doorgelicht aan de hand van 13 Kritische Prestatie Indicatoren (kpi’s). Daarrmee krijgen deze ondernemers een objectief beeld van hoe zij scoren op het gebied van duurzaamheid. Die score wordt uitgedrukt in punten en elk punt levert 1 euro op: klinkende munt. Hoe hoger de score, des te meer levert het op.

Bijsturen

Behalve de gemeten score hebben de boeren ook een inschatting gemaakt van hun duurzaamheidsprestaties in de volgende drie jaren. Met de kpi-puntentelling kunnen zij precies zien hoeveel een investering in de duurzaamheidsscore oplevert voor hun bedrijf. Zo zien zij direct hoeveel hun plannen opleveren voor biodiversiteit, water, bodem en klimaat. Zij kunnen hun plannen evt. bijstellen met het oog op duurzaamheid en de winst daarvan krijgen ze direct in beeld.

De ondernemer zit aan de knoppen!

Beloning

De eerste beloningsronde op de KPI’s zal komende zomer plaatsvinden. Boeren die doorontwikkelen vergroten drie jaren lang, elk jaar hun verdiensten met BBM. Doorgroeien kan tot een maximum € 5000 per jaar, maar die heb je niet zomaar beet!

Maatschappelijke winstpunten

De deelnemers van BBM krijgen via de kpi-score duidelijk zicht op de duurzaamheids-aspecten  van hun bedrijf en hoe zij kunnen bijsturen. Omdat die duurzaamheidswinst een maatschappelijk belang dient zijn verschillende partijen geïnteresseerd om te participeren in BBM bijvoorbeeld door de deelnemers op andere wijze te belonen. Bij de pachtgunning van het GOB wordt deelname aan BBM meegewogen, de Rabobank wil rentekorting verlenen voor investeringen, er worden interessante scholingstrajecten aangeboden, kosteloos voor BBM-boeren, de waterschappen en BrabantWater tonen interesse om mee te denken.

Ontwikkelingen

In deze nieuwsbrief houden wij je op de hoogte van hoe het de deelnemers vergaat en hoe zij gemiddeld scoren gedurende de looptijd van BBM: 2021/2022/2023. 

meer weten:

daar vind je ook de nieuwsbrieven BBM.

Meedenken en de laatste ontwikkelingen/kansen

 

Workshop Beheer Houtige Landschapselementen: Januari 2022

Hoe lang kijken we hier al niet naar uit? De workshop over onderhoud van landschapselementen is al diverse malen ingepland, maar kon steeds niet doorgaan. Nu we weer plannen kunnen maken komt deze workshop ook weer in beeld. Er zijn nu data bekend. 

Jorrit Jonkers en Nelis Klaasen bereiden workshop voor. Zij hebben Arjen Stoop, van Landschapsbeheer Brabant, gevraagd om mee te werken aan een goed programma voor onze leden: een stukje theorie, maar vooral ook het veld in om te kijken hoe het moet/niet moet. Een robbertje snoeiwerk staat vast ook wel op het menu. Arjen kent als beheerder de kneepjes van het vak. Met zijn zonen dingt hij jaarlijks mee naar de onderscheiding van de beste heggenvlechter in de Maasheggen. Hij is een man van de praktijk…van Arjen kun je gerust iets aannemen.

Wanneer?

De workshop ‘Houtopstanden’ staat in de planning voor de vrijdagmiddagen 14 en 21 januari 2021 en zal plaatsvinden bij Jorrit in Middelbeers. Hou deze data even vast vast in je agenda!

Tijdstip en locatie worden bekend gemaakt in de volgende nieuwsbrief, dan kun je je ook aanmelden.

Brabantse Biodiversiteitsmonitor Melkveehouderij

Het nieuwe Nationaal Park Van Gogh i.o., gelegen in de driehoek Den Bosch, Tilburg en Eindhoven wil geen museaal karakter uitdragen. Het park richt zic op een vitaal boerenland, een toeristische regio, een topnatuur en groen dat doorloopt in steden en dorpen. Een eigentijds landelijk gebied dus, waar veel kan, maar wel altijd in harmonie met de waarden van het geheel en dat op de lange termijn.

Niet alles natuur
Brabants ereburger Jan Baan vertelt in de zomernieuwsbrief van de Brabantse Collectieven: “Niet alles hoeft daar natuur te worden. Het gaat vooral om meer verbinding tussen stad en platteland, kijkend naar zaken als klimaat en waterbeheer.”

Initiatieven vanuit Brabants Bodem
Zo’n status van Nationaal Park maakt nieuwe initiatieven mogelijk, zoals de ‘Brabantse Biodiversiteitsmonitor Melkveehouderij’ (BBM), waar we in de vorige nieuwsbrief al kennis mee maakten. Dit is een samenwerkingsproject van de Brabantse Collectieven ANB met Brabants Bodem, (onderdeel van Het Van Gogh Nationaal Park). BBM is een in het oog springend initiatief op het gebied van Natuurinclusieve Landbouw, met het doel een nieuw perspectief te ontwikkelen voor agrarisch ondernemers die bijdragen aan de kwaliteit van natuur en landschap.

Enthousiasme van boeren
Zo’n 200 boeren zitten in de aanloopfase van BBM. In de periode tot 1 juli zijn ze druk met het inventariseren van hun bedrijfsvoering aan de hand van 13 indicatoren. Wij hoorden boeren zeggen dat de inventarisatie zelf al handvatten geeft voor een kritische beschouwing van het eigen bedrijf op het punt van duurzaamheid en biodiversiteit. ‘Welke aanpassingen in mijn bedrijf liggen voor de hand en passen bij mijn bedrijfsvoering? Uit de puntenscore-tabel kun je meteen afleiden hoe je inspanningen gewaardeerd worden ‘en daar kun je dan op sturen voor de komende drie jaren’.
Meer info: https://anbbrabant.nl/projecten-overzicht/praktijkproject-brabantse-biodiversiteitsmonitor-melkveehouderij/ en klik op indicatoren BBM.

Inzet veldmedewerkers
De veldmedewerkers laten weten dat de inventarisatie voor BBM voor een aantal deelnemers vlot af te leiden is uit de KringloopWijzer, in combinatie met de meitelling. Maar juist in Midden-Brabant zijn er boeren in die in het kleinschalige landschap al flink ingezet hebben op randen en landschapselementen. Dat levert applaus op vanuit het Van Gogh Park, maar het in kaart brengen van de elementen kan dan soms heel bewerkelijk zijn. ‘Gelukkig is dat eenmalig’, zucht Peter Kerkhofs, die zich deze maand het vuur uit de sloffen loopt om de boeren te helpen bij de
‘Nulmeting’. Vóór 1 juli moeten alle aanvragen binnen zijn.

Lerend project
De projectleiding is in handen van Andrea Almasi, beleidsmedewerker natuur inclusieve landbouw voor Provincie Noord-Brabant. Zij benadrukt dat BBM is ingezet als lerend project. De ervaringen zullen uitwijzen of de aanpak werkt en of de indicatoren op de juiste punten aangrijpen. Een eerste conclusie was al dat er voor de Brabantse situatie aanpassingen nodig waren in de aangeboden pakketten om ze toepasbaar te maken voor het (al dan niet kleinschalig) zandlandschap met landschapselementen, kruidenrijk grasland en akkervogels.

 

Afb.: Peter Kerkhofs bekijkt samen met Gerard Noordman het grasland (foto: M. Leesberg)

Akkerranden, goede resultaten met inzaaien in het najaar

De meeste akkerranden zijn afgelopen maanden, april en mei, gezaaid. Deze maanden vallen echter midden in het broedseizoen. Akkervogels zoals patrijs gaan broeden. Ook zoogdieren zoals hazen krijgen hun jongen. Juist voor die dieren zou je de dichte dekking van een volle akkerrand willen hebben.

Winterranden
Daarom is Jorrit Jonkers uit Middelbeers gaan experimenteren met een mengsel dat in het najaar gezaaid kan worden. Het mengsel bestaat uit diverse wintergranen, koolzaad, winterveldbonen en erwten, klavers, wikken, stoppelknollen. De rand van 9 meter breed en ruim 120 meter lang is in de tweede helft van oktober gezaaid. Vanaf begin mei stond er in korte tijd een vol gewas. Voor insecten was er volop bloei van de diverse bloeiende soorten. Er is spontaan facelia in gekomen. Deze zou niet winterhard zijn maar heeft tussen het andere gewas voldoende beschutting in de winter gevonden. Facelia toevoegen is dus ook een optie.

Voedsel en dekking wanneer het nodig is
Omdat Jorrit deze rand teelt op een pacht perceel van Landcoöperatie Dal van de Kleine Beerze, zit hij niet vast aan vaste zaai data. Voor sommige pakketten is het verplicht in een bepaalde periode te zaaien. We gaan als ANV Kempenland kijken of deze vaste data wellicht wat flexibeler zouden mogen worden om winterranden meer mogelijk te maken. Dit verzoek is via CMB ingediend voor het nieuwe ANLb.

 

Oeverzwaluwen aan de Rotte in Hapert

In een zandberg naast de bouwpercelen aan de Rotte in Hapert hebben zich een 20 paartjes oeverzwaluwen gevestigd. De zandberg moet verwijderd worden. Om de zwaluwen te behouden voor deze buurt hebben de eigenaar en buurtgenoten contact gezocht met Agrarische Natuurvereniging Kempenland en Werkgroep Weidevogels Zuid Oost Brabant.
Het doel is deze kolonie te behouden.
In het naast gelegen waterbergingsgebied is plaats gevonden om een permanente Oeverzwaluwwand te plaatsen. Samen met Brabantslandschap is door ANV Kempenland subsidie aangevraagd om dit te kunnen realiseren. Leden van Werkgroep Weidevogels en Vogelwerkgroep de Kempen gaan samen met de buurt en de eigenaar deze wand bouwen. De komende maand gaan we beginnen als Corona en het weer het mogelijk maken. Ook de Gemeente Bladel heeft zijn medewerking toegezegd. Door deze samenwerking is een werkgroep ontstaan die gaat zorg dragen dat deze Oeverzwaluwen nog lang een goede nestplaats hebben om hun eieren te leggen en de jongen groot te brengen. Het is wel belangrijk dat er rust rondom de broedplaats is. Zodoende wordt hun voortbestaan gewaarborgd en voor de buurt veel kijkplezier.
Noud Janssen .

Dit project is mede mogelijk gemaakt middels subsidie van de Postcodeloterij

 

foto: uit De Vogeldagboeken van Adri de Groot